Page 9 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

lý hay là những điều kiện thiên nhiên đốì với văn hóa
vậy.
Điều kiện thiên nhiên đốỉ với sự sinh hoạt của loài
người vốn có ảnh hưởng quyết định, vì sinh hoạt chẳng
qua là dùng sức thể chất và tinh thần mà thích dụng
hay lợi dụng tự nhiên để mưu sự sống còn. Thế thì cách
sinh hoạt của người, tức là văn hóa, có quan hệ rất mật
thiết với điều kiện tự nhiên, cho nên nghiên cứu văn
hóa của một dân tộc, ta phải nghiên cứu hoàn cảnh tự
nhiên của dân tộc ấy trước.
a) Địa thế. - Ân Độ Chi Na là một bán đảo ở giữa biển
Trung Hoa và vịnh Băng Gan, cấu thành bởi mấy giải
núi tự Tây Tạng chạy về miền đông nam đến biển, xòe
ra như hình rải quạt; ở giữa các giải núi ấy là những
thung lũng đầu thì hẹp rồi dần dần tỏa ra thành cao
nguyên và bình nguyên. Những sông lớn như sông Nam
(Ménam) sông Khung (Mékong) và sông Nhị (Pleuve
rouge), phát nguyên tự Tây Tạng chạy theo các thung
lũng ấy rồi bồi thành một giải trung châu ở doc bò biển
từ bắc đến nam. Đó là đại khái địa thê của Ân Độ Chi
Na.
Xứ Ấn Độ Chi Na thuộc Pháp, tức xứ Đông Pháp,
gồm những núi và sông ở về phía đông. Giải núi thứ
nhất theo phía tây Cao Man đến vịnh Xiêm La thành
những núi Cardamones và Elépphant, có đỉnh cao hơn
1.000 mét. Giải thứ hai gồm các chòm núi ở Thượng Ai
Lao và Thượng Bắc Việt chia ra thàn 1 giải Trường Sơn
chạy dọc từ bắc xuổng nam, có đỉnh cao hơn 2.000 mét.
Những núi và gò ở miền Trung Bắc Việt thì thuộc về
sơn hệ Quảng Tây và Vân Nam.

11