Page 312 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 312
Dịch chỉ xét cách biến hóa của các hào mà đoán việc.
Đòi sau thuyết âm dương ngũ hành xuất hiện, người ta
cho rằng muôn sự muôn vật ở trong tròi đất, không cái
gì thoát được ra ngoài lẽ âm dương ngũ hành, cho nên
cứ suy lẽ ấy ra thì có thể đoán được mọi việc. Những
phép bốc phệ thường dùng ở nước ta, đại khái có ba thứ
như sau này:
a) Thi bốc hay bói cỏ thi. - Người ta lấy một bộ 50
cọng cỏ thi cắt đều nhau, hay 50 chiếc que dài chừng 3,4
tấc (ta) đặt lên bàn, rồi theo phép tắc nhất định mà lặt
một sô" cọng cỏ ấy và xem hỢp vào hào nào; ba lần đến
như thế mới thành một hào; rồi trộn cả lại mà đếm gộp.
Đếm 24 lần như vậy mới được 6 hào là một quẻ. Thành
quẻ thì xem hào nào động tĩnh thế nào, rồi cứ chiếu
những lời soán từ, hào từ và tượng từ trong kinh Dịch
mà đoán ra nhân sự. Phép bói ấy, nhiều nhà nho học
nước ta hay dùng lắm.
b) Mai hoa bốc, hay bói chiết tự. - Phép này của Thiệu
Khang Tiết đời Tốhg đặt ra, có sẵn từng quẻ và sẵn lòi
giải đoán. Người muốh bói tự ý viết ra một chữ, rồi xem
hình tượng hay chữ hay nét chữ mà khép vào quẻ, rồi
xem lời quẻ mà đoán kiết hung. Cách đoán ấy thường
mập mờ nên người ta chỉ dùng để bói chơi mà không tin
lắm.
c) Kiêm tiền bốc, hay bói gieo tiền - Phép này là tự
Kinh Phòng đời Hán đặt ra. về sau ông Dã Hạc lại lập
thành các quẻ mà nghị luận kỹ thêm, cho nên cũng gọi
là phép bói Dã Hạc. Phép này rất giản tiện cho nên
người ta thường dùng, nhất là các thày bói.
Thầy bói thường dùng 3 đồng tiền để gieo quẻ. Như
314