Page 172 - Văn Ôn Thi Đại Học

"Bản sương giăng, đèo mây phủ" thường gợi lên sự gian khổ

trong những ngày kháng chiến và thường dễ gợi nỗi buồn cho

con người. Nhưrìg bằng một tấm lòng gắn bó thiêt tha với áất

nước, với nhân dân, những ngưòi mà nhà thơ "trọn đời nhớ mãi

ơn nuôi", thì những nơi đó bỗng trâ thành niềm thương nỗi nhá

trong trái tim tác giả. Và tác giả thấm thìa một điều dưòng như

đã trở thành chân lý trái tim: "Nơi nào qua ỉòng ỉại chẳng yêu

thương?". Câu hỏi tu từ thật nhẹ nhàng tha thiết càng khắc sâu

thêm ấn tượng và cảm xúc cho người đọc. Câu thơ Chế Lan Viên

mang nặng tính chất khái quát và rất giàu tính chất triết lý.

Nhưng thd ông triết lý mà không khô khan vì đó còn là những ý

thơ được cất lên từ những xúc động lắng nghe của chính lòng

mình, thông qua sự trải nghiệm của cuộc sông để rút ra quy

luật phổ biến của đòi sống nội tâm con người.

2. Đất đã hoá tăm hồn

Bằng trí tuệ sắc sảo và trái tim nhạy cảm, Chế Lan Viên

còn khám phá ra một quy luật sâu xa mà lý thú:

"Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở

Khi ta đi, đất ỞỊL hoá tâm hồnỊ".

Người đọc dễ nhận ra những hình ảnh đối lập để nhấn

mạnh, tô đậm ý mà ta thường gặp trong thơ Chế Lan Viên. Ở

đây là sự đốĩ lập giữa "ở" và "đi", giữa "đất'' và "tàm hồn" chính

là sự đối lập giữa cái hữu hình ngoài ta và cái vô hình bên trong

sâu thẳm. Con người thường vẫn vậy, những cái quen thuộc

quanh ta, nhiều khi sông với chúng ta thường bàng quan, thậm

chí là thờ ơ, không thấy có gì đặc biệt, nhưng khi rời xa, nếu có

m ộ t c h ú t l ư u l u y ế n , gắn b ó , l ậ p t ứ c t a thấy ở c h ú n g c ó m ộ t n g ọ n

lửa lung linh của hoài niệm, của cảm xúc, như thể đó là một

1 7 3