Page 277 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 277
Nguyên Thanh Tuấn
phác. Thiêt chê làng, bản, buôn các dân tộc thiểu sô"
mang tính tự quản cao theo kết cấu: nhà - họ - làng; đặc
biệt nó nuôi dưỡng ý thức và thiết chế dân chủ thuần
phác. Tính tự quản được thể chế hóa bằng luật tục và
khoán ước. Việc dân làng, bản, buôn, phum, sóc... tổ
chức bầu cử chọn trưởng làng như trưởng bản hoặc
quyết định những công việc chung của làng, trông coi
rừng cấm, phạt vạ những người không chấp hành luật
tục, khoán ưóc v.v... đều mang tính dân chủ trong bàn
bạc, biểu quyết.
Cô" nhiên trong văn hóa ứng xử các dân tộc Việt Nam
cũng có những khía cạnh tiêu cực chung, như lễ nghi khá
rườm rà, cầu cúng, mê tín dị đoan, khép kín theo đơn vỊ tụ
cư, tự cung, tự cấp trong hoạt động kinh tê (và cả hoạt
động ván hóa). Đây là những nét chung của các công xã
nông thôn tiền sản xuất hàng hóa.
Những đặc điểm thông nhất trong văn hóa ứng xử
của các dân tộc thiểu sô" đã và sẽ tăng cường quá trình di
phong dịch tục, và làm nền móng cho sự thống nhất này
được hình thành, giữ gìn trên cơ sở sự đa dạng của văn hóa
ứng xử các dân tộc. Lịch sử và hiện tại đều chứng tỏ những
đặc điểm thống nhất này không mâu thuẫn, không bài trừ
sự đa dạng, tính độc đáo trong bản sắc của mỗi dân tộc
trên đất nước ta.
278