Page 68 - Văn Hóa Tộc Người Nùng

gìn giữ an ninh, chông trộm cướp; và bản cũng là
một đơn vị hành chính cơ sở trong hệ thông chính
quyền Nhà nước.

Trước đây, trong xã hội cổ truyền, mỗi bản đều
có một khu rừng cấm ("đông slấn") thuộc sự quản
lý chung của làng bản. Tại đấy, người ta lập một
miếu thò thổ địa. Miếu thò được dựng rất đơn sơ
gồm một ngôi nhà nhỏ bằng gỗ, lợp ngói lòng máng,
trong đặt một bàn thò bằng ván gỗ, trên có một bát
hương. "Đông slấn" là chỗ dựa cho "linh hồn" toàn
bản, là nơi bất khả xâm phạm, không ai được chặt
phá cây cối quanh đó. Nếu ai vi phạm, chang may
dân bản có người ôm đau, gia súc - gia cầm toi
dịch, cuộc sông bất an, phải mòi thầy mo về cúng
giải hạn thì gia đình đó phải chịu toàn bộ phí tổn
cho lễ cúng.
Những quy ước này không những được nhắc
nhở chung trong toàn bản mà còn được nhắc đến
trong các lễ cúng thổ thần hàng năm. 0 đây, ngoài
những yếu tố duy linh huyền hoặc còn có yếu tô"
thực tiễn là bảo vệ một khu vực sinh thái trong
vùng, duy trì những khu rừng nhỏ dưói dạng "ốc
đảo xanh" nhằm góp phần điều hòa khí hậu tiểu
vùng cư trú và canh tác.
Cho đến nay, ỏ nhiều làng bản tộc người Nùng
thuộc một số huyện vùng cao của tỉnh Hà Giang và
các huyện Bảo Lạc, Bảo Lâm... của Cao Bằng,
người ta tổ chức cúng Sơn thần - Thổ địa ở rừng
cấm vào ngày 30 tháng Giêng âm lịch hàng nám.
Người ta quy ước các gia đình không được chặt phá

66