Page 54 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

lấy nguyên vật liệu, chọn đất và xem hướng nhà.
Theo đó người ta thường vào rừng chặt gỗ làm nhà
vào những ngày nửa đầu trong tháng, tre nứa lấy
vào những ngày nửa cuổi tháng, gianh lợp lấy vào
những tháng mùa khô. Theo họ, chọn ngày, mùa
như thế, nguyên liệu dùng để làm nhà mới không
bị mối, mọt. Việc chọn đất dựng nhà thường được
làm theo hai cách: bói bằng lạt và bói bằng gạo.

Nhà ỏ đã cách tân của người Khơ-mú tại Tây Bắc.
Ảnh: Tư liệu Viện Dân tộc học

Cách thứ nhất chủ nhà lấy 10 sỢi lạt dài bằng
nhau, căn đều ở giữa, đặt xuông đất rồi lấy đất lấp
vào chính giữa. Tiếp theo, ngưòi ta vừa nôl hai đầu
dây lạt bất kỳ lại với nhau, vừa cầu khấn. Nối và
khấn xong, nhấc bó lạt lên nếu trong 10 sỢi lạt đó
chỉ cần tạo nên hai vòng tròn là điềm tốt nếu
không có vòng tròn nào, phải tìm chỗ đất khác.
Cách thứ hai vào buổi tôi, chủ nhà đào một cái
hô" tròn đường kính từ 7-8cm, sâu khoảng 9-lOcm,

52