Page 58 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú
P. 58
21 tộc người thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khơ-me.
Và tuyệt đai đa sô trong 21 tộc người ấy đều đã và
đang hiên diện cả hai hoặc một trong hai vếu tô"
văn hó; nói trôn ở các công trình kiến trúc dân
gian: hoặc nhà ở, nhà công cộng, hoặc kho lúa hay
nhà mồ...
Khi đã vào đến bản Co Chai rồi bản Pù Tển và
có điều kiện quan sát kỹ bộ khung nhà thì thấy
ngay một điều "rất mới" đặc biệt: Đó là nhà "vì cột"
chứ không phải là nhà "vì kèo".
Sơ đồ mặt bằng ngôi nhà sàn Khơ-mú cổ truyền (vẽ theo tỉ lệ 1/100)
tại bản Co Chai, xã Hát Lót, Mai Sơn - Sơn La.
Chủ nhân: ông Lò Vân Chựa, 85 tuổi.
Bản vẽ: Tư liệu điền dã năm 1993 của Chu Thái Sơn
Bộ khung nhà cổ truyền ở đây chỉ có hai hàng
cột. Như thế, đương nhiên là không có cột giữa - cột
chông nóc. Hai hàng cột dọc đều cách vách thưng
khoảng 20cm. Đầu cột được tạo ra các ngõng là một
khối trụ tròn (làm chức năng của tua mộng). Nằm
ngay trên đầu cột là xà dọc. Xà này yên vị được là
56