Page 73 - Tự Học Đông Y

72 I Chương 2: Tim hiểu về các vị thuốc Đông y___________________ _

THUỐC BA PHẦN ĐỘC: ĐỘC TÍNH CỦA THUỐC ĐÔNG Y
• ■

Thông thường độc tính là chỉ nhũng ảnh hưông không tốt và gây tổn hại tói súc khỏe củc
thuốc. Bao gồm độc tính cấp tính, độc tính bán cấp tính, độc tính bán mãn tinh, độc tính mãr
tính và độc tính đặc biệt.

Nhận thức vể độc tính và độc dưđc trong lịch sử

Trong thời cổ đại, người ta coi độc dược là tên gọi chung của các vị thuốc, độc tính là chỉ
tính chất xấu của thuốc, còn coi độc tính là tiêu chí để đánh giá tác dụng phụ của thuốc là lớn
hay nhỏ. Trong các sách bản thảo đời sau đã chỉ rõ dược tính gốm: có độc, rất độc, ít độc,
phần lớn dùng để chỉ thành phẩn độc ở trong thuốc là ít hay nhiéu.

Y học hiện đại cho rằng, độc dược là những vật chất có thể gây tổn hại cho cơ thể, gây trở
ngại đến chức năng, sinh ra bệnh tật thậm chí tử vong. Tác dụng phụ của thuốc Đông y khác
với tác dụng của độc dược. Tác dụng phụ là chỉ những phản ứng không mong muốn xuất hiện
trong quá trình điểu trị và dùng thuốc, thông thường tương đối nhẹ, không có nguy hại lớn đến
cơ thể, sau khi ngừng sử dụng thuốc sẽ tự nhiên biến mất. Như một số loại thuốc Đông y có thể
gây buốn nôn, đau dạ dày, đi ngoài hoặc da nổi mụn...

Phân cấp độc tính của thuốc Đông y
"Tố vấn - Ngũ thường chính đại luận" đã chia độc tính của thuốc thành bốn loại: rất độc,
độc thường, ít độc và không độc; "Bản thảo cương mục" chia độc tính thành bốn loại: rất độc,
có độc, ít độc, hơi độc. Đông y hiện đại thông qua thời gian dài nghiên cứu, đâ chia thuốc Đông
y thành ba loại rát độc, có độc và ít độc.

Nhìn nhận chính xác về độc tính trong thuốc Đông y
Hiện nay các loại thuốc Đông y tổng cộng đã lên tới hơn 12.800 loại, nhưng trong báo cáo
trúng độc mới thấy xuất hiện hơn 100 loại, trong đó có rất nhiều độc dược là chất kịch độc được

sử dụng rất ít trong lâm sàng. Ngày nay phần lớn các loại thuốc Đông y đều an toàn, đây là ưu
điểm lớn của thuốc Đông y, đặc biệt so với những loại thuốc tây được tổng hợp theo phương
pháp hóa học và thường gây ra nhiêu tác dụng phụ, Ưu thế an toàn ít độc của thuốc Đông y
càng nổi bật hơn. Đây chính là nguyên nhân chủ yếu khiến Đông y được toàn thế giới coi ừọng.

Triệu chứng trúng độc thuốc Đông y

Các triệu chứng trúng độc thuốc Đông ỵ góm: miệng lưỡi khô ráp, cổ họng nóng rát
buổn nôn, da khô và mẩn đỏ, đổng tử giãn nở, mắt mờ, phản ứng chậm hoặc mất phản ứng
đối với ánh sáng, nhịp tim đập nhanh, hít thở sâu hơn, ảo giác, nói lảm nhảm, động tác mất
kiểm soát hôn mê...