Page 77 - Tự Học Đông Y

76 Chương 2: Tim hiểu về các vị thuốc Đông y

NHỮNG KIÊNG KỴ KHI DÙNG THUỐC ĐÔNG Y

Vì thuốc Đông y cũng có tác dụng phụ nhắt định, vì vậy khi dùng thuốc phải chú ý đén

những điểu kiêng kỵ cho phù hợp với tình hình thực tế.
= ■ . . . . ----- = = ^ s -

Kiêng ky với các triệu chứng bệnh tật
Do dược tính của mỗi thuốc một khác, mỗi loại lại có thế mạnh và phạm vi thích ứni]
riêng, vì vậy, dùng thuốc cũng có cấm kỵ. Như ma hoàng có vị cay và tính nóng, có thể giú|)
ra mổ hôi, giải phong hàn, phục hổi chức năng của phổi, lợi tiểu, nên chỉ thích hợp với chứnt)

bệnh phong hàn không ra mổ hôi do biểu thực và phế khí không thông, tuyệt đối không được
sử dụng với chứng bệnh tự ra mổ hôi do biểu hư và vâ mổ hôi trộm do âm hư. Lại như hoànci
tinh cam bình, có thể tư âm bổ phế, bổ tỳ ích khí, chủ yếu dùng chữa phế hư ho nhiéu, tỳ vị hu
nhược, và thận hư tinh tổn. Nhưng vì nó có tính ẩm, có thể trợ giúp cho thấp tà, vì vậy những
người tỳ hư thấp, ho lâu ngày không khỏi và trúng hàn tiểu đường đều không nên uống.

Kiêng kỵ khi có thai

Một số thuốc có thể gây tổn hại cho thai nhi dẫn tới sảy thai, nên phải thật cẩn thận khi
sử dụng. Dựa theo mức độ gây tổn hại tới thai nhi của thuốc, thường chia thành hai loại là sù
dụng thận trọng và cấm kỵ. Loại thuốc sử dụng thận trọng bao gồm các loại tân nhiệt hoạt lọi
thông kinh trừ ứ, hành khí phá trệ, như đào nhân, hổng hoa, ngưu tất, đại hoàng, chấp thực,
phụ tử, nhục quế, can khương, mộc thông, đông quỳ tử...; còn thuốc cấm kỵ dùng là chỉ một số
loại độc tính khá mạnh hoặc dược tính mãnh liệt như khiên ngưu, thương lục, tam lăng, hùng

hoàng... Phàm là những loại thuốc cấm dùng thi tuyệt đối không được sử dụng, thuốc thận
trọng khi sử dụng có thể căn cứ theo yêu cầu của bệnh tình để phối hợp cho hợp lý.

Kiêng kỵ khi kết hợp thực phẩm

Trong thời gian dùng thuốc, thường kỵ những loại thức ăn lạnh, nhiêu dầu mõ, tanh, có
tính kích thích... Ngoài ra, tùy từng bệnh tình mà ăn uống cũng có cấm kỵ riêng. Như bệnh có
tính nhiệt kỵ ăn các loại thức ăn cay, nhiéu dầu mỡ, rán...; bệnh có tính hàn kỵ thức ãn sinh
lạnh, đô uống lạnh...; người mắc bệnh túc ngực kỵ ăn các loại thức ăn nhiéu dầu mỡ, thịt mổ,
nội tạng động vật, rượu...; người mắc bệnh vàng da đau sườn kỵ không ăn mỡ động vật và các
thức ăn có tính kích thích mạnh như ớt rượu; người tỳ vị hư nhược kỵ ăn đổ chiên rán nhiêu dầu
mô, đó lạnh, thức ăn khó tiêu hóa; người mắc. bệnh thận hoặc phù thũng kỵ ăn muối, thức ăn
quá mặn hoặc quá cay; người bị mụn ngứa, bệnh ngoài da, kỵ ăn những loại thức ăn tanh nhu
cá, cua, tôm... và những loại thức ăn có tính kích thích mạnh.