Page 79 - Tự Học Đông Y
P. 79
78 Chương 2: Tim hiểu về các vị thuốc Đông y
ĐÔNG Y RẤT CHÚ TRỌNG ĐẾN CÁCH SẮC THUỐC
VÀ DÙNG THUỐC
Phương pháp sắc thuốc đã có từ hơn 2000 năm nay. Thuốc sắc là loại thuốc được/
dụng sớm nhất, rộng rãi nhất trong Đông y lắm sàng. Mục đích của việc sắc thuốc là đí
những thành phần có lợi trong dược liệu, thông qua tác dụng vật lý, tác dụng hóa học (như hi
tan, khuếch tán, thẩm thấu...), chuyển hóa vào trong dung dịch thuốc. Thông thường, cẩn
ỷ nhũng vấn để dưói đây:
Dụng cụ
Chất lượng thuốc Đông y có mối quan hệ chặt chẽ với việc lựa chọn dụng cụ sắc. Hi|
nay tốt nhất vẫn là sử dụng nôi đất, siêu đất vì chất liệu của nói đất ổn định, khống phát siii
phản ứng hóa học với các thành phần của thuốc. Ngoài ra, còn có thể lựa chọn nói sứ, nl
bằng thép không gỉ, nói thủy tinh. Kỵ dùng nói bằng đổng, sắt
Nước
Ngày nay phần lớn đéu sử dụng nước máy, nước giếng, nước suối để sắc thuốc, chỉcí
sạch sẽ tà được. Nước máy chỉ cần phù hợp với tiêu chuẩn quy định quốc gia là được, nếui
còn khí Clo tổn dư, có thể xả nước ra đổ đựng rói để khoảng một vài tiếng đổng hổ, sau đómị
dùng sắc thuốc, như vậy sẽ giảm thiểu được lượng khí Clo tón dư.
Nhiệt độ
Nhiệt độ là yếu tố quan trọng trong quá trình sắc thuốc, thảo dược có thể tiết ra được|Ị
nhiêu tinh chất đều dựa vào nhiệt độ. Tốt nhất trước khi sắc, dùng nước lạnh ngâm thảo dự
từ 30 - 60 phút, sau đó sắc với lửa nhỏ, có thể khiến chất protein dần dần tiết ra, dược tínhI
không bị phá hủy, nước cũng sẽ lâu cạn.
Thời gian
Thời gian dài ngắn tùy theo dược tính của thuốc, thông thường, thuốc giải biểu, thm
thanh nhiệt và thuốc có tính tán phát, sau khi sôi dùng lửa to đun thêm từ 3 - 5 phút là đtlP
thuốc bổ dưỡng sau khi nuớc sôi để lửa nhỏ đun liu riu khoảng 30 - 60 phút
Số lẩn
Sắc thuốc Đông y, mỗi thang thuốc thường sắc hai lần (dung dịch thuốc thu được lần dị
tiên gọi là "nước đắu", dụng dịch thuốc lắn thứ hai gọi là "nước hai"). Sắc lần đầu nước n|
ngập qua mặt thuốc; sắc lần hai nưỏc có thể ít đi một chút Đối với một số loại thuốc cứng k1
sắc, cần phải sắc đến lần thứ ba.
