Page 54 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường
P. 54
trong các lần tăng vốn bình quân người lao động trong quá trình chuyển đổi. Nhưng
chúng ta có những bằng chứng cho thấy hiệu suất ở Mỹ tương đối ổn định theo thời
gian (chắc chắn là chưa bao giờ cao tới 100%); điều này khẳng định phát hiện của
Solow rằng tăng trưởng của Mỹ là một hiện tượng lâu dài, chứ không phải là bước
quá độ từ ít vốn sang có nhiều vốn.
Cũng có một vấn đề logic khi coi các quá độ và đầu tư là quan trọng trong giải thích
tăng trưởng. Giả định là tất cả các nền kinh tế có mức khởi đầu đều ở xa so với vị trí
tăng trưởng lâu dài. Đầu tư vào máy móc được cho là có thể giúp các nền kinh tế khởi
đầu trên vị trí tăng trưởng lâu dài tăng trưởng nhanh (sau đó là tăng trưởng ở mức thay
đổi công nghệ). Các nền kinh tế khởi đầu trên vị trí tăng trưởng lâu dài sẽ tăng trưởng
chậm hoặc thậm chí sẽ suy thoái, cho đến khi ổn định ở mức tăng trưởng lâu dài (sau
đó, các nền kinh tế này cũng sẽ tăng trưởng ở mức thay đổi công nghệ).
Nhưng những người coi đầu tư là động lực tăng trưởng đã không đưa ra được lý do
hợp lý giải thích tại sao tất cả các nước đều ở xa vị trí tăng trưởng lâu dài. Chừng nào
lý do như vậy chưa xuất hiện, thì giả định hợp logic nhất là hầu hết các nước đều gần
với vị trí tăng trưởng lâu dài. Rốt cuộc, trong thời điểm này, lâu dài có ý nghĩa gì cơ
chứ?
Lý thuyết của Solow ở các nước nhiệt đới
Solow chưa bao giờ có ý định giải thích sự khác biệt về thu nhập giữa các nước. Ông
chỉ áp dụng lý thuyết của mình cho tăng trưởng ở Mỹ, đất nước có mức tăng trưởng
ổn định trong một thời gian dài. Solow cũng chưa bao giờ nhắc tới các nước nhiệt đới
trong các bài viết của mình; ông chưa bao giờ áp dụng mô hình của mình cho bất kỳ
nước nào ngoài Mỹ. Solow không có nghĩa vụ phải tìm kiếm cách thức áp dụng mô
hình của ông cho các nước nhiệt đới. Tuy vậy, mô hình của ông đã trở thành lý thuyết
tăng trưởng cơ bản được dạy trong các lớp học kinh tế. Các nhà kinh tế học trong
những năm 1960 đã áp dụng mô hình của Solow để giải thích cho hàng loạt các kiểu
tăng trưởng, trong đó có cả các nước nghèo vùng nhiệt đới.
Mô hình Solow giải thích sự khác biệt giữa các nước như sau. Giả sử tất cả các nước
đều có cùng mặt bằng và mức tiến bộ khoa học công nghệ. Về nguyên tắc, các bước
đột phá lớn về công nghệ ở nước này hoàn toàn có thể áp dụng cho các nước khác.
Hay nói cách khác, khi các quy trình đã có ở một nước, thì chúng cũng có thể được sử
dụng ở bất kỳ nước nào khác.
54