Page 56 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

trong sản xuất: máy móc chỉ tạo ra khoảng 1/3 sản phẩm. Giải thích sự khác biệt về
thu nhập giữa các nước bằng một yếu tố phụ như trên thì không ổn. Nó sẽ tạo ra sự

khác biệt khổng lồ về số máy móc bình quân trên đầu người lao động.
Người ta đáng ra đã phải thấy được điều này. Xét cho cùng, chính Solow đã chỉ ra tại

sao máy móc không thể giải thích cho sự thay đổi về thu nhập qua thời gian cho cùng

một nước, chẳng hạn như mức tăng năng suất lao động ở Mỹ trong 40 năm, vì lúc đầu
máy móc hẳn phải khan hiếm hơn các thời điểm khác. Cũng chính logic này lý giải tại
sao máy móc không thể là nguyên nhân tạo ra sự khác biệt lớn về thu nhập giữa các

nước.

Giải pháp đối với vấn đề hiệu suất giảm dần mà Solow đưa ra để đảm bảo tăng trưởng
lâu dài cho một nước – tiến bộ khoa học công nghệ được quyết định bởi những yếu tố

phi kinh tế như khoa học cơ bản – cũng không đúng cho tất cả các nước. Đúng là,
khoa học công nghệ thay đổi theo thời gian vì những lý do phi kinh tế như khoa học

tiến bộ. Nhưng nếu nói các nước có mức tăng trưởng khác nhau do có mức tiến bộ
khoa học công nghệ khác nhau vì một lý do phi kinh tế bí hiểm nào đó thì thật không

thỏa đáng. Lời giải thích này cũng luẩn quẩn như câu hỏi tại sao các mức tăng trưởng
khác nhau được trả lời là vì các mức tăng trưởng khác nhau. Mặt bằng khoa học công

nghệ ở các nước khác nhau phải là do sự tham gia của các lý do kinh tế. Nếu yếu tố
khoa học công nghệ đủ mạnh để giải thích cho tăng trưởng thu nhập lâu dài ở một

nước, nó cũng phải lý giải được những khác biệt về thu nhập ở các nước khác nhau.
Và nếu trình độ khoa học công nghệ ở các nước khác nhau, hẳn phải tồn tại các động

lực kinh tế để đạt tới một nền khoa học công nghệ tốt hơn. Tôi sẽ bàn về ý tưởng khoa
học công nghệ thay đổi như thế nào khi có các biện pháp khuyến khích ở Phần III.

Lợi nhuận và các dòng chảy
Chúng ta chưa đề cập tới phần tồi tệ nhất của ý tưởng cho rằng máy móc là chìa khóa

của phát triển. Lucas đã tính toán hiệu suất ẩn của máy móc. Máy móc của Ấn Độ
phải khan hiếm hơn máy móc của Mỹ 900 lần nếu chúng ta cho rằng tất cả sự khác

biệt về thu nhập giữa Mỹ – Ấn Độ là do sự khác biệt về máy móc. Áp dụng nguyên

tắc máy móc đem lại lợi nhuận lớn hơn khi khan hiếm của Solow, Lucas tính rằng
hiệu suất của máy móc ở Ấn Độ phải lớn hơn 58 lần nếu quả thật chúng hiếm đến thế.
Mức hiệu suất quá cao này cũng tương tự như kết quả mà King và Rebelo đã tìm ra

khi khẳng định lợi nhuận trên vốn phải cao hơn 100% nếu chúng ta sử dụng yếu tố

56