Page 193 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

Ecuador; sóng thần ở Papua Neu Guinea; bão Keith ở Belize và lũ lụt ở Bangladesh
và Mozambique. Thiên niên kỷ mới mở ra, nạn đói lại đe dọa nhân dân Sudan, Kenya,

và Ethiopia.
Chúng ta hãy lấy một thiên tai làm ví dụ. Chỉ hai tuần mưa dầm ở Venezuela đã gây

ra lụ lội và lở đất vào tháng 12, năm 1999. Thiên tai đã cướp đi khoảng 30.000 tính

mạng, khiến 150.000 người vô gia cư, và gần như phá sạch bang Vargas. Thiệt hại
kinh tế ước tính khoảng 10-15 tỷ đô-la, tức 10-15% GDP. Tổ chức chữ thập đỏ đã đưa
ra những báo cáo đầu tiên về trận lũ lụt này như sau:

Nhà cửa trông như giấy vụn. Đường phố như vừa bị đánh bom liên tiếp trong nhiều

ngày liền. Mùi thối rữa của xác chết. Bụi mù khắp nơi. Đá và bùn của nước lũ để lại
quanh thành phố. Các mảnh vụn ô tô và các bốt điện thoại đâm lên từ mặt đất. Thật

khó mà tin được đây là tai họa do nước gây ra chứ không phải của chiến tranh. Nhưng
nếu bạn vào những gì còn sót lại của một ngôi nhà, một ngôi trường hoặc một nhà thờ,

và đi dọc theo hành lang, vào nơi một thời từng là lớp học, căn bếp, thì sẽ thấy rõ tất
cả những gì còn sót lại của tai họa chỉ là bùn. Bùn dày và cao đến mức tất cả các cấu

trúc bây giờ đã trở thành nhà mồ, nghĩa địa. Trong thị trấn La Guaira, nơi cư trú của
35.000 người dân, nay chỉ còn 5000 người sống sót.

Bà Blanca Rosa Giralda, 74 tuổi, một trong những người còn sống sót, kể rằng: “Khi
tôi thấy cơn sóng đầy bùn ụp đến, tôi thậm chí không còn thời gian để nhớ ra mình là

một bà già nữa.” Bà chạy ngay đến khu đất cao hơn.
Nhiều nạn nhân sống trong những túp lều bằng thiếc hoặc gỗ dưới chân núi Avila,

cạnh Caracas. Trong suốt mấy thập kỷ qua, giới chức trách đã cố tình lờ những căn
nhà ổ chuột đang mọc lên trên sườn dốc rất nguy hiểm của đỉnh Avila. Một cư dân

trong những ngôi nhà ổ chuột này nói, “Tất nhiên là tôi biết ở thế này là nguy hiểm,
nhưng đây vẫn là mảnh đất ở của tôi. Chỉ có người giàu mới có quyền lựa chọn”

Tôi tới Caracas vào tháng 2, năm 2000, một tháng rưỡi sau vụ lở đất. Tôi rùng mình
khi nhìn thấy những ngôi nhà ổ chuột đang bám lấy sườn đồi – những ngôi nhà còn

sót lại. Phần còn lại của sườn đồi đầy những rãnh đỏ, nơi nhà cửa đất đai đã bị cuốn

đi. Vẫn còn nhiều đống đổ nát mà chính phủ chưa cho dọn đi.
Tại sao sự may mắn lại quan trọng đến vậy?
Những nhà kinh tế học nghiên cứu về tăng trưởng thường quả quyết tăng trưởng phụ

thuộc vào yếu tố tiền định. Nhưng nay những quan điểm mới về các hiện tượng lan

193