Page 99 - Trần Huy Liệu Cõi Đời

- 12 -: THƯ GIẢ TÌNH THẬT

Năm năm cấm cố ngoài đảo đem lại biết bao thay đổi. Về lập trường chính trị, Liệu đã
cảm thấy sự bất lực của chủ nghĩa Tam Dân. Những mục tiêu dân tộc độc lập, dân quyền tự

do, dân sinh hạnh phúc vẫn còn đấy, nhưng phương cách thực hiện thế nào, đi với ai để

“nương nhờ” đã khác. Khối cộng sản quốc tế, với Liên Xô là một thực thể vật chất, hùng
mạnh biết bao, đến những lãnh tụ dân tộc thuần chất như Phan Bội Châu cũng còn bị thuyết

phục cơ mà. Lý tưởng cách mạng có vẻ đã tìm được chỗ “đỗ” ở một thể chế chính trị. Liệu có

những người bạn mới là cộng sản, tuy chưa hẳn đã đồng chí. Và xa rời dần dần đồng đội
Quốc dân đảng.

Về mặt tình cảm, người đàn ông ngoài ba mươi đã vợ cái con cột lại có sự đèo bòng
khác. Mối tương giao đem lại sự hứng khởi cho anh ngoài đảo với người nữ hộ sinh được

nhóm lại ngay tức khắc, bằng những cánh thư gửi về số 6 đường Mac Mahon, Sài Gòn. Đáp
lại, là những lời lẽ nồng nàn biết bao. Sự trải lòng mà chưa giáp mặt tạo nên cảm giác bí ẩn

đê mê. Những khám phá nồng thắm. Những phát hiện khiến cả hai thăng hoa.

Hẳn là nhiều đêm, trong niềm vui tự do, được gần gũi vợ cái con cột, Liệu phải thầm

nhắc đến cái tên Phạm Thị Hồng với một sự sôi nổi kìm nén. Tý rất vất vả kiếm sống giữa

Sài Gòn trong năm năm qua, để Diễm, giờ 8 tuổi, và Vân, 6 tuổi, chẳng phổng phao đủ đầy gì,
nhưng được lớn lên, ít nhất là cũng không yểu mệnh sớm như những đứa con ra đời ở quê.

Năm năm ngoài đảo đã lấy đi của anh quá nhiều: lý tưởng xã hội ngày nào, sự gần gũi vợ
con, những hiểu biết, ứng xử về một cuộc sống bình thường, ồn ã, tự do. Nhưng những gì

“đỗ” lại chả phải ít: nhận thức về một chân trời mới, những người bạn giàu ý chí. Và le lói

nhưng khiến tê mê, những cánh thư với người con gái trẻ - chắc chắn rất nồng nàn.

Nhưng cuộc đời lại xếp đặt cho người đàn ông đào hoa một thú vị khác, không oái oăm,

mà có lẽ còn rất trọn vẹn. Liệu không được về Sài Gòn, đến nhà số 6 Mac Mahon để gặp cô
hộ sinh yêu dấu vì lệnh cấm cố không được héo lánh đến đất thuộc địa. Thực dân bắt anh

chờ đợi, chỉ được đắm đuối trong những giấc mơ, để rồi hạnh phúc thực hiện ra trong một

hình hài khác hẳn, chả ai có trí tưởng tượng giàu có nào “sáng tác” ra được.