Page 69 - Trần Huy Liệu Cõi Đời

NGƯỜI TÙ CHĂM HỌC

Khám Lớn Sài Gòn đã vào đêm. Ngọn đèn hành lang soi lờ mờ bóng người lính gác bất

động. Thỉnh thoảng anh ta đứng dậy, xốc súng đi rảo qua các phòng giam. Tiếng ngáy, tiếng
chép miệng, nghiến răng như một bản hợp xướng kinh khủng, khúc “sô lô” là tiếng rên của

người bị đánh ban ngày.

Mò mẫm trong xó tối, Liệu lôi ra mảnh báo tiếng Pháp. Lợi dụng ánh đèn ngoài kia, và

lúc người lính gà gật, anh đứng hẳn dậy xem. Đến một chỗ ngắc ngứ thì ngẩn người ra, cứ

thế tần ngần, cuối cùng Mò mẫm đến cuối phòng, lay người dược sĩ bị bắt vì tội làm thuốc
giả.

- Này, hỏi tí đây. “Anh-đê-păng-đăng-xơ” là gì?

- Là “độc lập” - người dược sĩ lầu bầu, trở mình ngủ tiếp.
- Nhưng “anh-đê-păng-đăng” cũng là “độc lập” kia mà…

- Một đằng là tính từ, một đằng là danh từ. Còn gì nữa không?

- Còn một đoạn nữa nhưng tối quá.
Tiếng thì thào làm vài người thức dậy. Góc bên kia có tiếng càu nhàu:

- Thôi bố trẻ ơi, để chúng con ngủ ạ.
- Rõ là con mọt, đêm xuống mới cót két.

- Đ. mẹ thằng nào phá giấc ông… Mai cho một trận?

Một thường phạm nổi cáu làm Liệu lo lắng, lui về chỗ. Cái bọn chuyên lấy đấm đá đạp
làm cơm ăn nước uống hàng ngày, anh ngán lắm, dù ngoài kia có lúc chỉ huy cuộc mít tinh

cả vạn người. Mảnh báo lại bị dúi vào xó, để mai lôi ra.

Ấy là vào năm 1927, những hoạt động chính trị tạm lắng xuống với Liệu. “Lắng xuống”

vì anh phải nằm bót sáu tháng, “trận phủ đầu êm dịu” của chánh cẩm Arnoux với kẻ quậy
phá nguy hiểm.