Page 195 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

như các dạng thần Nước với tính cách vừa hộ trì vừa tác
động, đã được "huy động" để ứng xử với tự nhiên, với môi
trường nước. Các hành vi đó như một biểu hiện của ý thức
ứng xử với môi trường sản xuất vật chất của ngư dân.

Ngoài quan hệ với nước / biển, người ngư dân còn có
mốì quan hệ thiết yếu với đất liền, nơi gia đình, gia tộc
hiển diện - nơi tạo nguồn của cải tinh thần và vật chất.
Nhu cầu về cuộc sống bình an và đủ đầy của mỗi nếp nhà

trong làng vạn là nhu cầu thường trực, và cũng là ước vọng
thiêng liêng, mà để thoả mãn không chỉ có ra khơi vào lộng
là đủ. Do đó, bên cạnh sự nỗ lực làm ăn là sự thò cúng các
vị thần trên bò khá chu đáo, kỹ lưỡng không kém các vị
thần dưới biển, nhằm tri ân, vỗ về an ủi, cũng như tìm

kiếm sự hộ trì cho cuộc sông định cư của gia đình và cộng
đồng trên mặt đất. Các lễ cúng trên bò, dưới biển đã như
một biểu hiện của ý thức kết hỢp giữa Đất và Nước! Biển,
hai yếu tô" đều quan trọng đốì với cộng đồng dân biển.

Và thò phụng đã luôn song hành vối kiêng kỵ.
Những điều kiêng nói, những việc kiêng làm cả trên bờ
lẫn dưới biển để gìn giữ không gian thiêng; để các phương

tiện hành nghề không bị trục trặc; và quan trọng hơn để
không xúc phạm đến các đôi tượng thiêng, cũng được xem
như là biểu hiện của ý thức đề cao Đất và Nước trong cuộc
sông cộng đồng. Có thể xem các hình thức thờ phụng và
kiêng kỵ đó là những biện pháp ứng xử, tuy vừa có tính

1 9 5