Page 189 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 189
người đi khai hoang mỏ nghiệp? Và, ở Quảng Xam - Đà
Xằng không có danh xưng "Tiền hiền c ẩ m địa" đê chỉ
những vị có nhiều công lao như ở Xam Bộ [138, tr.88],
nhưng lại có danh xưng "Đức Tiền hiền" mà ý nghĩa cũng
không nằm ngoài sự tôn vinh công đức Tiền hiền. Các lễ
thức đôi với Đức Tiền hiền củng giông các lễ thức đôl với
Tổ tiên, đã thể hiện môi quan hệ gắn kết giữa thê hệ con
cháu vói thê hệ ông cha.
Trong số' các bậc Tiền hiền làng biển Quảng Xam -
Đà xẵng, có một vị là nữ - Bà Thán, với giả thuyết là gốc
Chiêm Thành. Việc tôn một người phụ nữ khác nguồn gôc
và "cấp" cho một lý lịch Việt để có lý do tôn vinh là Tiền
hiền của một sô' làng dọc bò Đông sông Hàn (Đà xẵng),
cũng là một nét riêng, biểư hiện sự hoà nhập và tôn trọng
quá khứ, tôn trọng phụ nữ của cư dân biển. Không bằng
Bà Chúa Xứ Xam Bộ, nhưng Bà Thân cũng được suy tôn là
một thần Mẫu / Địa Mẫu cai quản, bảo trỢ cả một vùng
rộng lớn, mà ngôn ngữ dân gian vẫn nhắc ghi; xứ Bà Thân
hạ, xứ Bà Thân thượng.
Tóm lại, tín ngưỡng thò Xữ thần / Mẫu / Bà của người
Việt đã không ngừng lan toả và tiếp nối, tiếp biến, làm
phong phú đòi sống văn hoá của cư dân ven biển Quảng
Xam - Đà xẵng. Tại vùng đất mói, cộng đồng dân biển
Quảng Xam - Đà xẵng thò phụng Mẫu theo tinh thần
dung hỢp giữa truyền thông thò thần Mẫu của người Việt
- 1 B 9 -