Page 188 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 188
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BlỂN QUẢNG NAM - ĐÀ NẲNG
hiền thông qua lễ hội cầu ngư như làng Thuận An, Thừa
Thiên Huê - nơi giáp ranh đất Quảng [8, tr.29] hay
không, còn phô biến thì vẫn là cùng vối việc phôi thò Tiền
hiền ở đình làng, trong lễ cúng đình, Tiền hiền chỉ có vị
thế "đồng lai phụ hưởng", như các đình ở Xam Bộ chang
hạn [138, tr.88-89].
Xói tóm lại, việc thò Tiền hiền đã bộc lộ một nét căn
bản trong tính cách của cư dân Việt khắp nơi là lòng biết
ơn đôi với công đức Tiền nhân, ở miền Bắc, người có công
khai khẩn lập làng được tôn làm Thành hoàng ở nhiều
làng. Dấu ấn miền quê gốíc đã hoà nhập vào nhân vật cụ
thể, gần gũi vói cuộc sông của con người ở vùng đất mới,
nên không phải ngẫu nhiên mà các vỊ Tiền hiền đều được
thò ở đình của các làng Việt xứ Đàng Trong. Song có lẽ ở
Quảng Xam - Đà xẵng, biểu hiện của tục thò này khá sâu
đậm và hiện thực. Điều này được minh chứng qua các
hành vi nghi lễ liên quan, mà trên cứ liệu thành văn chưa
thấy phản ảnh ở các nơi. Đó là lễ rẫy mả Tiền hiền, lễ cúng
kỵ Tiền hiền (không kể lễ cúng ở đình) được cộng đồng làng
vạn thực hiện thành việc lề hàng năm. Vật phẩm dâng
cúng không quá cầu kỳ, không có hèm, mà là những thức
ăn phổ biến của người sống hôm nay. Song, có một thức
cúng không thê thiếu và khá thống nhất ở các nơi, đó là
"gỏi" (làm bằng thân cây chuôi non, trộn với cá). Phải
chăng thức cúng này muốn ôn lại quá khứ khổ cực của
- 1 a s -