Page 185 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

Xam Bộ để minh chứng, ở các địa dư của các vùng này, tín
ngưỡng thò Tiền hiền đã có vị thê khá quan trọng trong đời

sông tinh thần của nhiều làng biển. Chẳng hạn, Tiền hiền
làng Xhượng Bạn (Cẩm Xhượng, cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là
bà Hoàng Càn - cung phi Trần Duệ Tông (1373 - 1377),
người đã có công lập làng; làng Cảnh Dương (Quảng Bình)

thò 19 vị Tiền khẩn và Hậu khẩn ở hậu điện của Đình Tổ,
còn gọi là Xhà Tổ; đến làng biển Thuận An (Huê) thì trong
ba vị được suy tôn là Tổ khai canh của làng, có một vị được
làm Thành hoàng làng vì đã có công dựng làng và mở
mang nghề biển [139, tr.467, 563, 614].

Từ Quảng Xam - Đà xẵng vào đến Xam Bộ, nhiều tư
liệu thành văn cũng cho biết đối tượng thờ tự chủ yếu ở các
đình là Tiền hiền. Theo Tín ngưỡng Thành hoàng Việt
Nam của Xguyễn Duy Hĩnh, các đình Xam Bộ như đình

Tân Hưng (Bạc Liêu, Minh Hải), Phong Phú (Thủ Đức,
thành phô" Hồ Chí Minh), Long Thành (Hoà Thành, Tây
Xinh) đều thờ Tiền hiền là người khai hoang. Riêng đình
Long Thành, ngoài Hiển Tổ Khảo được thờ ở hậu cung, còn
thờ những người thuộc dòng họ khai canh, gồm 200 người
cả nam lẫn nữ [45, tr.302-303].

Xhư thế, trong đời sông tâm linh của cư dân Việt
Đàng Trong, các vị Khai canh đã có vị thê ngang bằng như
ông thần bảo hộ làng quê - Thành hoàng, vị thần in đậm

dấu ấn trong tâm thức lưu dân nhưng không đi theo vào

- 1 B 5 -