Page 187 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 187
trong nhận thức của mọi người dân, đình vẫn được xem là
nơi thò thần Thành hoàng. Tuy nhiên, trong cái không
gian thiêng đó, các bậc Tiền hiền với những biểu hiện
"hữu thể", vẫn là đôi tượng gần gũi nhất, được lưu, giữ sâu
đậm nhất trong tâm thức mọi người bởi công đức khai
canh, khai cơ. Chính vì vậy, ngày cúng ở hầu hết các đình
và nhà Tiền hiền thường vào ngày lập làng, cũng có nghĩa
là ngày tưởng niệm công đức Tiền nhân. Do đó, lễ cúng
đình thực chất cũng là ngày kỵ các bậc Tiền nhân của
làng, nên còn gọi là ngày giỗ của làng.
Cùng với nhà thò và đình thò, nhiều làng biển còn có
mộ Tiền hiền, có ngày rẫy mả Tiền hiền. Có mộ phần và
nghi thức liên quan, đặc biệt có một ngày giỗ riêng, điều đó
đã nói lên tính chất phụng thò người khai canh của dân
biển Quảng Xam - Đà xẵng là thò Phúc thần vối chức
năng thiêng liêng là bảo trỢ cho cộng đồng. Có thể xem đây
là nét dị biệt, khi so sánh với một sô’ các làng biển Thanh -
Xghệ cũng như ở Xam Bộ.
Cùng với việc kỵ nhật thường niên, thì trong các dịp
sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng khác của cộng đồng dân
biển Quảng Xam - Đà xẵng, như: lễ cầu ngư, lễ cúng tê
Âm linh / Cô Bác, ngày vía Bà, công lao của người khai
khẩn, khai cơ luôn được nhắc đến vói lòng biết ơn sâu sắc.
Do tư liệu thành văn còn hạn chế, nên chúng tôi không rõ
lắm là ở các làng biên nơi khác có lễ hội tưởng nhớ Tiền
1 s v -