Page 162 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 162
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BIỀN QUÀNG NAM - ĐÀ NẨNG
Về quan niệm và nhận thức tín ngưỡng: Thờ vong
hồn, linh hồn vô chủ ở dân biển Quảng Nam - Đà xẵng
mang đậm màu sắc tổng hỢp của các hình thức tín ngưỡng
thờ Tổ tiên, Thành hoàng, Tiền chủ và Tổ nghề. Trong thế
giới chúng sinh bất hạnh đó, tất cả đều được tôn là Am
linh. "Âm linh" là một từ "lõi Việt", bởi vốn từ Hán - Việt
chỉ thấy có từ "anh linh" mà không có "âm linh". Trong văn
tế và trong tâm thức dân biển cũng không thấy có các từ
"ma quỷ", "ma đói", "ma khát" ám chỉ Cô hồn. Xưa cũng
như nay, vùng này chỉ có quan niệm Cô hồn là một cộng
đồng Cô Bác linh thiêng có năng lực làm phúc, chứ không
phải là những kẻ reo rắc dịch bệnh, theo chân On chúa về
hại dân làng. Và, không giông cư dân Bắc Bộ chỉ cúng Cô
hồn trong ngày Đoan Ngọ, hay cúng kèm vào dịp lễ Kỳ
Yên, lễ Vu Lan, Cô Bác ở mỗi làng biển Quảng Nam - Đà
Nẵng đều có ngày cúng tế riêng được toàn thể cộng đồng
tham gia. So với cư dân vùng biển Thanh - Nghệ, Bình Trị
Thiên, Nam , Bộ, thế giới Cô hồn trong tư duy dân biển
Quảng Nam - Đà Nẵng như "bao la" hdn. Trong cái thế giới
Thập loại đó, thấy có cả vong hồn cư dân bản địa - tiền
Việt, được gọi là "khách", vôn là tiền chủ vùng đất, vùng
biển Quảng Nam - Đà Nang / vùng Amaravati xưa.
Về nội dung tín ngưởng: Dân biển đã tự nguyện suy
tôn Cô hồn là Âm linh / Cô Bác, nên thiết chế tín ngưỡng
của vùng biển Quảng Nam - Đà Nẵng xem ra "toàn diện"
- 1 s z
