Page 161 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 161
Quảng đi vào, nhiều nhất là dân Quảng Xam. Lưu dân đi
vào đất Nam Bộ thường đi lẻ từng nhà chứ không phải
nhiều nhà trong một làng như kiểu cư dân Thanh - Nghệ
vào Trung Bộ. Trên vùng đất mới, họ đã gặp không ít trở
ngại, khó khăn trong buổi ban đầu. Nhiều người của nhiều
gia tộc bị vong thân trong cuộc khai khẩn, khai cơ. Nói
khác đi, vong thân đã xảy nhưng riêng lẻ và chủ yếu gắn
với từng gia đình, gia tộc. Do đó, cũng vẫn là cúng Cô hồn
nhưng không thấy có biến đổi danh xưng để gắn với tín
ngưỡng thò Ảm linh / Cô Bác có quy mô toàn cộng đồng
như ở Quảng Nam - Đà xẵng nói riêng và Trung Bộ nói
chung. Có lẽ, tục cúng Cô hồn ỏ cư dân Nam Bộ chỉ phổ
biến trong phạm vi nhà - gia tộc, đưỢc biểu hiện qua lễ
"cúng việc lề" của từng gia tộc, vối niềm tin "trong số
những linh hồn bơ vơ, vất vưởng ấy, biết đâu có cả họ
hàng, thân thích trong gia tộc mình đã chẳng may bỏ minh
chốn rừng thiêng nước độc nào đấy vì khẩn hoang, vi tha
phương cầu thực hoặc bị nạn đao binh" [148, tr.63].
NTiững tương đồng và dị biệt trên đây về tục thờ cúng
Cô hồn, đặc biệt là bắt đầu từ vùng Thanh - Nghệ, ít nhiều
đã thấy có ở vùng ven biển Quảng Nam - Đà Nang. Nó
chứng tỏ sự biến thiên của tín ngưỡng này ở mỗi vùng miền
mà nó "chảy qua", do bốĩ cảnh môi sinh tác động. Theo đó,
Quảng Nam - Đà Nẵng, do đặc điểm vùng đất, vùng biển,
nên khái niệm và nội dung của tín ngưỡng này còn có một
vài sắc thái riêng, tồn tại vói tư cách như những nét đặc thù:
- 1 6 1 -