Page 133 - Thử Sức Trước Kỳ Thi

Dạng 4. Bài tập về phản ứng oxỉ hoá ancol
Ví dụ 1. Một hỗn hợp X gồm hai ancol no, đcfn chức mạch hở A và B. Đốt cháy m
gam X thu được CO2 và H2O với tổng khối lượng là 47 gam. Nếu đem oxi hoá
m gam X cho hai axit tương ứng rồi đem trung hoà hai axit này bằng dung
dịch NaOH IM thì cần 200ml dung dịch NaOH. Biết rằng một trong hai axit
tạo ra có phân tử khôi bằng phân tử khối của một trong hai ancol. Xác định
công thức cấu tạo thu gọn của hai ancol.
Hướng dẫn giải
Hai ancol bị oxi hoá tạo ra axit đó là hai ancol bậc 1. Đặt công thức tổng
quát của A là CnH2n+iCH2 OH có a mol và B là C„,H2m+iCH2 0 H có b mol.
Một ancol khi bị oxi hoá cho axit tương ứng có Maxit > Mancoi chỉ có thể axit
của ancol A có M bằng M của ancol B.
M, Mr -> 14n + 46 = 14m + 3 2 - > m = n + l
^Cn,H2„,,lCH2 0H
CnH2n+l' C O O H
^ C5H2h, iCOOH
0,2 < - 0,2
CHHgH^iCOOH + NaOH---- ). CHHaH+iCOONa + H2O
0,2 0,2

C5H 2H+1CH2OH (H + DCO2 + (h + 2 )H2 0
0 , 2 ^ (n + 1)0 , 2 (5[ + 2 )0 , 2
-> 44.(n + 1)0,2 + (h + 2)0,2.18 = 47 -> n = 2 , 5 - > n = 2 < ĩ ĩ < m = 3
-> Công thức cấu tạo thu gọn của hai ancol lần lượt là :
CH3CH2CH2OH và CH3CH2CH2CH2OH.
Ví dụ 2, Hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ kế tiếp nhau trong cùng dãy đồng đẳng,
phân tử của chúng chỉ chứa một loại nhóm chức. Chia X làm hai phần bằng
nhau. Đốt cháy hoàn toàn phần thứ nhất rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy
(chỉ có CO2 và hơi nước) vào dung dịch nước vôi trong dư kết quả khôi lượng
bình đựng nước vôi trong tăng 5,24 gam và tạo ra 7 gam kết tủa. Cho phần
hai tác dụng hết với Na dư sinh ra V lít khí hiđro ở 27,3°c và l,25atm.
a) Xác định công thức cấu tạo và tính thành phần phần trám theo khôi lượng
của mỗi chất trong X.
b) TínhV.
Hướng dẫn giải
CO2 + Ca(OH)2 — ^ CaCOsi + H2O
0,07 <- 0,07
5,24-44.0,07
n = 0,12 mol > npoo Hai chất hữu cơ trong X là
H 2 O
18
hợp chất no (không chứa liên kết 71 trong phân tử).
Hai hợp chất hữu cơ này chỉ chứa 1 loại, tác dụng được với Na và không chứa
liên kết n trong phân tử nên đó là hai ancol.

134