Page 154 - Tâm Lý Và Sinh Lý

hỏi "3 cộng vói 5 bằng bao nhiêu?", Hans một mặt gõ chân, một mặt trông
dpi nét mặt mọi ngưòi: khi gõ 1, 2, 3... mọi ngưòi chăm chú, căng thẳng đọi
chờ. Nhưng khi gõ đến 8 thì mọi ngưòi thở phào rứiẹ nhõm, nét mặt bỗng
dưng dịu hẳn lại, các cơ mặt buông chùng, mỉm cưòi gật gù thán phục...
Tất thảy những biến đổi từửi tế đó không lọt qua mắt chú Hans "tmh
quái", chú từ từ dừng lại, thôi không gõ tiếp nữa. Đó chmh là toàn bộ bí ẩn
về "trí lực cao siêu" của Hans. Vonster tiếp tục làm thêm một số thực
nghiệm khác, kết quả chứng minh rằng, ngựa là động vật quan sát rất giỏi
nét mặt con ngưòi. về sau, trong tâm lý học thường dùng từ "Hans thông
rrdnh" để chỉ những ngưòi có tài quan sát nét mặt con ngưòi.
Ngay từ năm 1872, trên cơ sở lý thuyết tiến hoá của mình, Darwừi
đã khẳng đừih: trên khắp thế giói, đâu đâu cũng vậy, một nét mặt diễn tả
một tâm trạng nhất định. Từ bấy đến nay, thông qua thực nghiệm, các
nhà khoa học đã nghiên cứu tiến thêm một bước mối quan hệ giữa nét
mặt vói trạng thái tâm lý.
Năm 1964, kết quả nghiên cứu của các rứià tâm lý học Mỹ cho thấy,
phân biệt các cảm xúc thông qua nét mặt có cái dễ, nhưng cũng có cái khó.
Nói chung, các cảm xúc yêu thương, hạnh phúc, sợ hãi và quyết tàm rất dễ
phân biệt, còn chán ghét, khinh bỉ và đau khổ thì phân biệt tương đối khó.
Tóm lại, ngưòi có nhiều kứih nghiệm sống thường thông qua nét mặt
có thể nhìn thấu được hoạt động tâm lý của ngưòi khác. Thế nhưng, cũng có
những ngưòi, do va chạm nhiều, dạn dày kmh nghiệm, có khả năng giấu
kín hoạt động nội tâm của mình, khống chế nét mặt của mình, tói mức "vui
buồn không lộ trên nét mặt", lúc nào cũng ung dung thaiửi thản, ta rất khó
biết đưọc "lòng dạ" của họ ra sao, nếu chỉ đon thuần nhìn qua vẻ mặt.

Hay xấu hổ khi giao tiếp

nên khắc phục thế nào?

Có một số người, khi giao tiếp vói ngưòi khác, rửiất là khi gặp ngưòi
lạ, đứng trước thầy giáo, nói chuyện vói những ngưòi vai trên thường
hay xấu hổ, lo sợ, đỏ mặt tía tai, trống ngực đập thình thình, tay chân run
bắn, sợ toát mồ hôi. Nếu lại phải chuyện trò nữa thì tìrứi hmh lại càng

< 154 >