Page 159 - Tâm Lý Và Sinh Lý
P. 159
Các nhà tâm lý học cảm thấy thích thú vói vấn đề đó. Năm 1965, nhà
tâm lý học Mỹ VVhite đã nghiên cứu sâu một cụm dân cư trong nhiều năm,
kết quả phát hiện ra rằng, bạn thân của những người trong cụm dân cư ấy
phần đông ở rất gần nhà nhau. Thông qua điều tra nghiên cứu, một số nhà
tâm lý học Mỹ khác cũng chứng minh rằng, những hộ gia đình cùng tầng,
cùng cầu thang, những học súìh cùng lóp, cùng bàn thường dễ trở thành
thân thiết, có nghĩa là sống gần nhau là điều kiện giúp nâng cao tình cảm
con ngưòi. Vì thế ngưòi xưa có câu "Anh em xa không bằng láng giềng gần".
Hiện tượng cũng không có gì là lạ. Thật vậy, ngưòi ta thường chọn
bạn trong số những người quen biết, một ngưòi ở gần ta, ta càng dễ hiểu
về ngưòi đó, còn đặt quan hệ vói những ngưòi ít khi mặt xem chừng rất
khó. Ngoài ra, khi chúng ta có chuyện vui buồn, chúng ta thường muốn
chia sẻ vói những ngưòi gần gũi, thành thử chúng ta cố gắng hoà thuận,
vui vẻ vói những ngưòi xung quanh, tạo tiền đề xây dựng tình bạn bè,
xóm giềng thân thiết.
Thế nhưng, trong cuộc sống cũng có những trường họp ngoại lệ. Có
những người ở gần nhau lại ghét nhau thậm tệ, thậm chí không muốn
nhìn mặt nhau. Như thế là tại làm sao?
Các nhà tâm lý học lại tiếp tục đi sâu nghiên cihi. Họ cho một nữ
thực nghiệm viên lúc làm giáng điệu cho ngưòi ta thích, nói những lòi
vừa lòng ngưòi khác, lúc lại nói những câu vô lý, cố ý làm cho ngưòi ta
phát bực, đồng thòi cố giữ cho khoảng cách không thay đổi. Kết quả cho
thấy, khi lòi nói, việc làm vừa lòng ngưòi khác, điều kiện ở gần nhau
càng làm tăng mức độ yêu thích, nhưng khi lòi nói việc làm khiến ngưòi
ta phát bực thì điều kiện ở gần nhau càng làm tăng mức độ chán ghét. Vì
thế có thể kết luận, điều kiện ở gần nhau chỉ làm tăng mức độ yêu thích
đối vói những ai tích cực, chủ động, chân thành, có sức lôi cuốn và tốt
bụng, còn nó không phải là nhân tố duy nhất ảnh hưởng đến tình cảm
quý mến của con ngưòi, càng không phải là nhân tố ảnh hưởng quyết
định đến tình thân thiện của con ngưòi.
Vậy thì, ngoài nhân tố gần cận, những nhân tố quan trọng khác ảnh
hưỏng đến tình thân thiết giữa ngưòi vói ngưòi là những gì? Các nhà tâm
lý học đã khái quát thành những mặt sau đây;
1. Ý họp tâm đầu. Sở thích giống nhau, quan điểm giống nhau, cùng
chung cảnh ngộ hoặc cùng ngành, cùng nghề, cùng "làm ăn", cùng ước
nguyện sẽ dễ làm nảy nở tiếng nói chung, tạo nên sự đồng điệu, đồng
cảm về tư tưởng, tình cảm và lối sống...
< 159 >