Page 98 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu

C}uiin Ịu' Ịuin\ị [ịiiKt lùi i('u sứ tlìần tiiUi . 99

NGOẠI GIAO TÂY SON - NHỮNG T ư TƯỞNG
ĐĂC s Ắ c VÀ BÀI HOC LICH s ử

Thành quả và những tư tưởng ngoại giao đặc sắc của
vương triều Tây Sơn
Sau khi Quang Trung đại phá quân Thanh, vua nhà
Thanh Càn Long dã ra lệnh động binh chín tỉnh, trù tính xâm
lược háo thù, nhưng không thể không c ngại sức mạnh cùa nhà
Tây Sơn. Đế dập tắt ngọn lửa binh đao, nhà Tây Sơn, trước
liên cần nêu cao sức mạnh chính nghĩa, khắng định việc
Quang Trung đại phá quân Thanh là không có gì đắc tội với
“thiên triều”. Bởi Tây Sơn “không lấn sang biên giới đô phải
tội vơi thượng quốc”, cho nên, nếu nhà Thanh động binh xâm
lược lần nừa, thì quân dân ta kiên quyết chống lại: “Nêu như
sự tinh trước dày chưa dược giãi tỏ mà thiên triều không chút
khoan dung cố gây việc chiến tranh, thì dó là làm nước nhỏ
nàv không dưỢc hết lòng cung kính thơ nước lớn, tôi cũng
dành phái nghe theo mệnh trời mà thôi”'".

Dạt danh dự quốc gia lén hàng dầu, sau chiến thắng
oanh liẹt quét sạch 29 vạn quân Thanh, mục liêu ngoại giao
của Táy Sơn là kiên quyết dấu tranh vơi nhà Thanh dể
không chí công nhận Tây Sơn về mặt ngoại giao mà còn đòi
huý bò lệ “cống ngươi vàng” do “thiên triều” áp dặt (bat đầu
lừ thế ký XV) mỗi khi thay dổi triều dại. Trong thư gửi
Phúc An Khang, Ngô Thì Nhậm (viết thay Quang Trung)
dã nêu ro; “Nav vâng dại nhân, dem cái lệ đổi cống người
vàng, thế thi quốc trưởng nước tôi dược nước, bằng một
cach rất minh bạch lại phái sánh hàng với bọn ngụy Mạc,

' Ntió Cii.i \ãn phái (2001). I l o á i ì ị i Lè I ih iil l l i i i i i i ; chi. Dịch: Ngu\cn Dức
\'ân - kicii I lui I loạch. N\b \'ăn học. I là Nọi. If..'t73.