Page 174 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu
P. 174
ỉìè Ịìanịị iịiuo ÌHÌ ah' tluìn titĩu Ịìicu... 175
chữ Vương nghĩa là vua.”
Bắc Ninh đia chí của Đỗ Trọng Vĩ ghi: Nguyễn Đàng
Cảo hồi trẻ có tài lạ, truyện đọc một lần là nhớ, người đương
thời gọi là thần đồng. Thi Hương, thi Hội, thi Đình, thi
Đông các, ông đều đỗ đầu. Đi sứ sang nhà Thanh nổi tiếng,
được triều đình Thanh rất khen ngợi và phê tặng danh hiệu
Khôi nguyên.
Nảm Kỷ Mùi triều Phúc Thái, ông hộ tống đoàn đi sứ
biểu nhà Thanh đến Lạng Sơn, sứ nhà Thanh ra đối rằng;
Điểu nhập phong, thực tận trùng nhi hóa phượng.
(Chim vào gió ăn hết sâu mà hóa phượng)
(Chữ phượng gồm chữ điểu viết trong chữ phong)
Ổng đáp rằng:
Nhãn cư nhãn trắc, đả phi thạch dĩ thạch tiên.
(Người ở cạnh núi, đẽo đá để thành tiên)
(Chừ nhân đứng bên cạnh chữ nham bỏ chừ thạch,
thành chữ tiên).
Đến cửa ải sau một tuần mưa dầm dề, bỗng nhiên trời
hửng nắng, sứ Tàu đem sách ra phơi, ông củng kê ghế, rải
chiếu nằm phơi bụng ra, sứ Thanh hỏi: “Sao ông lại làm
như vậy?”. Ông đáp: “Sứ thần thượng quốc phơi sách, tôi
phơi bụng”. Sứ Thanh thử tài nói: “Sách Đại học bản chính
bị đốt mất rồi, phiền ngài viết lại cho”, ồng viết lại lừ chính
văn đến chú giải lớn, nhỏ như bản gốc, sứ Thanh kinh ngạc
nói; “Năm trước quan Thái sư (Trung Hoa) lâu vua rằng:
“Sao Văn Khúc giáng ở An Nam!” quả đúng như vậy.
Tiếng đồn đến vua nhà Thanh, vua Thanh thử tài, bảo ông
làm bài phú giải thích cho chư hầu về việc dóc tóc. ồng làm
xong ngay và đệ trình. Vua nhà Thanh hết lời khen ngợi và phê