Page 38 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam
P. 38
... tivng lich sứ V iỉt N a m 39
Hội - huyện Đông Anh, Hà Nội.
Đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Hiền
Hiện nay, tại đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Hiền ở
quê hương ông, thôn Dương A (Nam Thắng, Nam Trực,
Nant Định) còn giữ được nhiều bài vị, sắc phong, câu
đối, đại tự, đặc biệt bảo tồn được cuốn Ngọc phả nói
về sự ngltiệp của ông, trong đó có câu ca ngợi tài năng
của Nguyễn Hiền như sau:
“Thập nhị tuế khôi khai lưỡng quốc,
Vạn niên thiên tuế lập tam tài”
Tạm dịch là: “Mười hai tuổi khai khoa hai nước/
Nghìn năm ghi mãi chữ tam tài”.
Sau khi ông mất, để tỏ lòng tôn kính một nhân tài
mệnh yểu, vua mới kiêng tên ông cho đổi tên huyện
Thượng Hiền thành ThiíỢng Nguyên. Vua ra chỉ dụ cấp
cho dân xã 5 mẫu ruộng để lo việc thờ cúng và lập
miếu thờ.
Vua Trần cho xây đền thờ nơi cố ữạch thuộc
huyện Nam Trực tỉnh Nam Định ngày nay.
Đền được xây dựng theo kiểu nội công ngoại quốc.
Từ ngoài vào là bốn hàng cột gỗ lim các hoa văn được
chạm khắc tinh xảo. Trên câu đầu hoềmh kẻ bẩy chủ
yếu là rồng, tùng, trúc, cúc, mai, rồng lá. Trên long cốt
còn ghi chữ “Khải Định thập cửu niên”. Vào đến cung
đệ nhị có bức hoành phí lớn với bốn chữ “Hoa Quốc
Phúc Dân”, ở gian hai bên phải trái có hai bức đại tự
mang chữ rất lạ, không đâu có như “Bạt Hồ Tuy" n ^ ĩa
là vượt trên tầm giỏi và ba chữ “Sinh Ngỉii Tri” nghĩa là
đẻ ra đã biết chữ. Dưới đại tự gian bên tả còn treo tấm
