Page 48 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

50 Tủ sách 'Việt Nam dắt nuớc con người'

Ngoài đầu óc thông tuệ đặc biệt cộng với vốn sống
lịch lãni và niột nghị lực làm việc phi tlntờng, phải kể
đến thời đại mà Lc Quý Đón sống. Và ông là đứa con đé.
là sản phẩm ciia thời đại ấy kết tinh lại.
Lc Quý Đôn sống ớ thế kỷ thứ XVIII thời kỳ xâ hội
Việt Nam có nhiều biến dộng lớn. Trong lòng xã hội Việt
Nam đầy mâu thuẫn khi ấy đang nảy sinh những mầm
mống mới ciìa thời kỳ kinh tế hàng hóa, thị trường trong
nước mở rộng, thủ công nghiệp và thương nglĩiệp có cơ
hội phát triển... Tình hình đó đã tác động mạnh mẽ tới
đời sống văn hóa, tu’ tưởng, khoa học. ở thế kỷ XVIII,
xuất hiện nhiều tên tuổi rực rở như Đoàn Thị Điểm, Ngô
riù Sĩ, Nguyên Gia Thiều, Đặng Trần Côn, Lê Hữu
Trác... Đồng thời các tri thức văn hóa, khoa học của dân
tộc điíỢc tích lũy hàng ngàn năm tới nay đã ở vào giai
doạn súc tích, tiến đến trình độ phải hệ thống, phân
loại. Thực tế khách quan này đòi hỏi phải có những bộ
óc bách khoa và Lê Quý Đôn với học vấn uyên bác của
mình đã trở thành người “tập dại thành” mọi tri thức
của thời đại. Có thể nói. toàn bộ những tri thức cao nhất
ở thế kỷ thứ XVIIl đều diíỢc bao quát vào trong các tác
phẩm của Lê Quý Đôn. Tác phẩm ciìa ông như cái mốc
lớn đánh dấu thành tựu văn hóa của cả một tliờỉ đại với
tất cả những ưu điểm cùng nhược điểm của nó.
Tác phẩm của Lê Quý Đôn thống kê có tới 40 bộ.
bao gồm hàng trăm quyển, nhưng một số bị thất lạc.
Những tác phẩm tiêu biểu của Lê Quý Đôn còn giữ đưỢc
có thể kể ra nhií sau;
- Quần thư khảo biện, tác phẩm chứa đựng nhiều
auan điểm tr ết học, lịch sử, chính trị đưỢc viết trước