Page 119 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

. .Những nhà bác bọc nối tiếng trang lịch sứ Việt Nam 1 21

vùuê; tnintí du miền núi phía Bắc cũng nlní ở Thanh Hoá
có lién quan đến các sự kiện lịch sử dân tộc. Lúc ấy giáo
sư dã gần 90 tuổi, bị hỏng một mắt, song ông vẫn có thể
viết chiì Hán bằng bút lông. Buổi trưa, ăn xong, ông chỉ
nghỉ khoảng một tiếng đồng hồ, không ngủ và lại tiếp
tục làm việc.

Tuy sống xa quê hương hàng nửa thế kỷ, hàng nám
nhân ngày Tct, ông thường làm thơ nói lên nỗi nhớ quê
hương. Cho đến cuối đời, sống ở quê người, tuổi già sức
vếu, lòng nhớ quê hương càng tha thiết, ông có làm một
bài thơ tặng lúc giã tư ngiíời “bên nhà” qua thăm:
Đã hay bốn biển ỉà nhà.

Lam Hồng ta mới thật là quê hương.
Trải bao cuộc biến cuộc thường,
Mà lòng tưởng nhớ quê hương vẹn tròn.
Tấm lòng hướng về quê hương Nghệ Tĩnh của giáo
sư được thể hiện rõ trong bản di chúc ông đã chuẩn bị
từ mấy năm trước khi mất là di cốt của ông được hoả
táng, một phần dể lại chùa Trúc Lâm tại Parts, một
phần rải trên đất Pháp, một phần đem về Việt Nam. Và
con cháu giáo sư dã thực hiện đúng ước nguyện của ông
đem một phần di cốt ông táng trong lăng mộ ở quê nhà.

Giáo S IÍ Hoàng Xuân Hãn. một con người Tây học từ
rất sớm, nhưng trong ông vẫn là một con người xứ Ngliệ
một trăm phần trăm.

Tháng 3 năm 2010
Hoàng Xuân Chinh

1