Page 123 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

..Những nhà bác hạc nối tiếng trang lịch sứ Việt Nam 125

thăm anh Bửu tại một ngôi nhà lá dùng làm trụ sở của
cơ quan Bộ Quốc phòng giữa rừng Tuụên Quang, tôi
kinh ngạc và thú vỊ khi thấy, tuy chim ngập trong công
việc, anh ván dành thời gian dọc các sách báo toán nối
tiếng qua tiếng Anh. tiếng Pháp, tiếng Đức...".
GS Bửu có thói quen đọc sách ở mọi nơi. mọi lúc,
đọc rất nhanh, nhớ rất lâu. Có lần qua châu Sơn Dương,
ngồi trên luìig ngựa, mải mê dọc Nicolas Bourbaki, ông
ngã tòm xuống suối! về sau, ông viết cuốn về cấu trúc
cùa N. Bourbaki (1960). Và, cuốn sách giới thiệu khoa
học hiện đại cuối cùng của GS Bửu là cuốn Hạt cơ bản
in sau khi ông qua dời.
Theo GS Thiêm thì "năng lực tự học cùa anh Bửu
gần như là một thiên huyền thoại!"
Nhà ngôn ngữ học toán học người Mỹ Noam
Chornsky, người diíỢc tạp chí Mỹ Newsweek (Tuần Tin
tức) dcmh giá là ‘‘một trong nhưng nhà bác học lớn nhất
thế kỷ XX”, nhiều lần sang thảm Việt Nam và trò chuyện
với GS Tạ Quang Bửu. Trở về Mỹ, N. Chomsky vict bằng
tiếng Pháp: "Monsieur Ta Quang Buu est un hornme
d'une intelligence /ormidable!” (ông Tạ Quang Bửu là
một ngiíờỉ thông minh khủng khiếp!).

GS Bửu còn là người tinh thông nhiều ngoại ngĩí.
Ổng Nguyễn Xuân Huy cho biết: Hồi Chiến dịch Điện
Biên Phủ, bộ đội ta nhận được pháo phòng không của
Liên Xô (cũ), kèm theo một bản luíớng dẫn cách sử
dụng máy ngắm bắn máy bay bằng tiếng Nga. ông Huy
không biết nhờ ai dịch, bởi vì lúc đó ở Bộ Quốc phòng
chỉ có phiên dịch tiếng Trung Quốc. Nghe nói trên Bộ có
ông Bửu chỉ tự học ba tháng đã đọc hiểu tiếng Nga, ông