Page 100 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

102 Tủ sách ‘Việt Nam ■ đất nước, con nguời'

Cho đến nay, “Việt Nam văn hoá sử cương” đã ra đời
hơn 70 năm. Cuốn sách đã đưỢc tái bản rất nliiều lần. Nó
không chỉ quen tliuộc với giới nghiên cííu vãn hoá, lịch sử,
dân tộc học mà còn được nliiều nlià nghiên cứu ở các lĩnh
VI.ÍC kliác và bạn đọc đông đảo quan tâm. Chỉ tliế cũng đủ
nói lên sức sống và hấp dẫn của cuốn sách này. Trong lời
tựa, Đào Duy Anh tự nhận cuốn sách chỉ là một “mớ tài
liệu để tham khảo” giiìp cho các bạn đồng nglĩiệp giảng
dạy bộ môn Văn hoá Việt Nam trong chương ưình giáo dục
Cao đẳng uểu học năm 1938. Trên diực tế, cuốn sách đã
vitợt xa khỏi phạm vi đó rất nhiều. Trong điều kiện những
tif liệu về lịch sử, văn hoá Việt Nam còn rất phân tán, rải
rác, V Ịin vặt và nhiều khi mâu thuẫn. Đào Duy Anh đã hệ
thống hoá để biên soím nên một tác phẩm có đề tài rộng
nhiíng “thanh thoát đến độ ai dọc cũng được, không bực
mình tntóc nhưng biểu hiện của giáo điều, không khiếp
hãi trước mớ tư liệu ngồn ngộn” (TạTrọngHiệp,
DàoDuyAnh, http;// vannghc.íree.lr/tatrong/daoduyanh.
htlm (19041988)). Bước đầu sử dụng các phương pháp
phân tích khoa học của chủ ngliĩa Mác - phiíơng pháp rất
mới dối với giới nghiên cứu lúc đó, Đào Duy Anh đã trình
bày khá toàn diện những nội dung của lịch sử văn hoá Việt
Nam, giúp ngiíời đọc hình dung được diện mạo của văn
hoá dân tộc. Với Víệí Nam văn hoá sử cương, ông là người
đầu tiên khái quát một cách hệ thống các đặc tính của văn
hoá Việt Nam. Đồng thời, Đào Duy Anh cũng chỉ ra rằng,
những đặc tính này kliông phải là bất biến, chúng điíỢc
hình tliành trong những điều kiện lịch sử, xã hội nliất định
nên khi những điều kiện ấy Uiay đổi thì các giá trị đó
không tliể đứng yên được. Trong cuốn hồi ký “Nhớ nghĩ