Page 76 - Bài Văn Mẫu

con gái ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng
vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi cõng nước dưới khe suối
lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi. Người ta thường nói: nhà Pá Tra
làm thống lí, ăn của dân nhiều, đồn Tây lại cho muối về bán, giàu lắm, nhà có
nhiều nương, nhiều bạc, nhiều thuốc phiện nhất làng. Thế thì con gái nó còn
bao giờ phải xem cái khổ mà biết khổ, mà buồn. Nhưng rồi hỏi ra mới rõ cô ấy
không phải con gái nhà Pá Tra : cô ấy là vợ A sử, con trai thống lí Pá Tra.

Dần dần, Mị cũng quen với nỗi khổ: Bây giờ thì Mị tưởng mình cũng là con
trâu, mình cũng là con ngựa... chỉ biết việc ăn cỏ, biết đi làm mà thôi... Bao giờ
cũng thế, suốt năm suốt đời như thế. Con ngựa, con trâu làm còn có lúc, đêm
nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái nhà này thì vùi vào
việc làm cả đêm cả ngày. Mỗi ngày MỊ càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi
trong xó cửa. ở cái buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông
bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng,-không biết là sưdng
hay là nắng. Mị nghĩ rằng mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra,
đến bao giờ chết thì thôi.

Không những bị đoạ đày về thể xác, Mị còn bị đè nén, áp bức về tinh thần.
Cô chán sống nhưng không được chết, vì Mị chết thì món nợ truyền kiếp kia
vẫn còn và người cha già càng thêm đau khổ. Bắt buộc phải sống nhưng Mị
lại bị tước đoạt quyền sống tự do của một con người. Cuộc đời Mị bị trói buộc
bằng quyền lực, bằng tập tục mê tín dị đoan lâu đời của các dân tộc thiểu số
vùng cao. Mị cho rằng mình đã bị bắt về làm vỢ A Sử, bị con ma nhà thống lí
nhận mặt: ...nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ còn biết đợi ngày rũ
xưdng ở đây thôi.

Cách đối xử tàn tệ, bất công của cha con tên thống lí làm cho Mị phải
sống triền miên trong đau khổ. Cô lặng lẽ ra vào như chiếc bóng, không có ai
để chia sẻ tâm tình. Trong những đêm đông dài và buồn, cô chỉ biết làm bạn

với ngọn lửa: ...nếu không có bếp lửa sưởi kia thì Mị cũng đến chết héo. Ngọn
lửa giúp Mị xua bớt phần nào bóng tối u ám, lạnh lẽo đang bao phủ lên sô'
phận bất hạnh của cô. Không có người cảm thông với nỗi tủi nhục của mình,
Mị phải tìm đến ngọn lửa và coi nó là người bạn duy nhất, khổ sở biết chừng
nào! Tác giả giúp người đọc hinh dung rõ hơn về cuộc đời bế tắc của Mị qua
hình ảnh căn buồng kín mít, chỉ có một lỗ cửa sổ bé bằng bàn tay. Ngồi ở
trong nhln ra không biết là đêm hay ngày, là sương hay là nắng.

75