Page 145 - Bài Văn Mẫu

Tình huống lạ lùng nói trên là đầu mối cho sự phát triển của nội dung
truyện, tác động dến diễn biến tâm trạng và hành động của các nhân vật.
Bối cảnh lớn của truyện là nạn dói năm 1945, bối cảnh nhỏ là cái xóm ngụ
cư tồi tàn ven chợ. Mở đầu tác phẩm, tác giả đã vẽ nên bức tranh hiện thực
với màu sắc ảm đạm và hình ảnh thê lương.
Cách đây không lâu, mỗi chiều Tràng đi làm về, đám trẻ con lại bu theo
anh, đứa túm đằng trước, đứa túm đằng sau, đứa cù, đứa kéo, đứa lôi chân
không cho đi... Cái xóm ngụ cư tồi tàn ấy mỗi chiểu lại xôn xao lên được một
lúc. Nhưng bây giờ thì niềm vui nhỏ nhoi ấy không còn nữa: trẻ con không đứa
nào buồn ra đón Tràng... Chúng nó ngồi ủ rũ dưới những xó đường, không
buồn nhúc nhích... Nụ cười dễ dãi mọi ngày của Tràng cũng tắt: Trong bóng

chiều nhá nhem, Tràng đi từng bước mệt mỏi, chiếc áo náu tàng vắt sang một
bên cánh tay, cái đầu trọc nhẵn chúi về phía trước. Hình như những lo lắng
chật vật trong một ngày đè xụống cái lưng to rộng như lưng gấu của hắn... Đâu
đâu cũng thấy cảnh: Những gia đình từ những vùng Nam Định, Thái Bình, đội
chiếu lũ lượt bồng bế, dắt díu nhau lên xanh xám như những bóng ma, nằm
ngổn ngang khắp lều chợ. Người chết như ngả rạ. Không buổi sáng nào người
trong làng đi chợ, đi làm đổng không gặp ba bốn cái thây nằm còng queo bên
đường. Không khỉ vẩn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác người.
Quả là một cảnh tượng khủng khiếp! Thực dân Pháp và phát xít Nhật đã
gây ra nạn đói chưa từng thấy từ trước đến nay, khiến hàng triệu người chết
đói. Khắp nơi, đâu đâu cũng bao phủ bởi một màu địa ngục.
Tràng, nhân vật chính của câu chuyện là một thanh niên ngụ cư nghèo
khổ, xấu xí, sống hiu quạnh với mẹ già trong túp lều tồi tàn ở mé sông. Ngày
xưa, kiếp ngụ cư tủi nhục trăm bề. Họ bị dân làng khinh rẻ và phải làm những
công việc bị coi là hèn hạ như đầy tớ, thằng mõ... Dân địa phương dù nghèo
đến mấy cũng không chịu gả con gái cho đám ngụ cư vì cho rằng như thế là
vô phúc. Đã thế Tràng lại còn xấu xí: ...hai con mắt nhỏ tí... quai hàm bạnh
ra... bộ mặt thô kệch của hắn lúc nào cũng nhấp nhỉnh những ý nghĩ vừa lí thú
vừa dữ tợn... cái đầu trọc nhẵn chúi về đằng trước... cái lưng to rộng như lưng
gấu... Vì thế nên anh đã đứng tuổi mà vẫn không sao lấy được vợ.

Tràng gặp người đàn bà ấy tất cả chỉ có hai lần vào những dịp chở thóc
lên tỉnh. Lần thứ nhất, hai bên chỉ đùa bỡn dông dài vài câu rồi thôi. Lần sau
gặp lại, Tràng không nhận ra vì chị ta thay đổi nhiều quá. Chị ta nhắc mãi anh

144