Page 45 - Những bài Làm Văn 12

phong phú của nhà văn, nhà thơ. Vì thế, người đọc phải đem kinh nghiệm,
tưởng tượng mà suy đoán, để có thể thâm nhập được vào thế giới riêng của
tác phẩm. Có như vậy thì mới hiểu đúng ý nghĩa đích thực của nội dung tư
tưởng và những đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm.

Bên cạnh kiến thức về văn chương, chúng ta cần phải có kiến thức về xã
hội và các môn học khác có liên quan. Kiến thức thể hiện tầm hiểu biết rộng
hay hẹp của người viết, cho nên chúng ta phải trang bị cho mình một hệ thống
kiến thức văn học chắc chắn để sử dụng trong những tình huống khác nhau.
Có vốn liếng kiến thức chưa phải là đủ. Khi làm bài, người viết còn phải
, V 7 ,
biẽt huy động kiẽn thức, có nghĩa là vận dụng trí nhớ đê lay ra, chọn ra
những kiến thức cần thiết cho một bài làm văn cụ thể.
Điều thứ hai cũng không kém phần quan trọng là phải nắm vững phương
pháp làm từng kiểu bài. Trong chương trình Làm văn ỏ phổ thông có sáu kiểu
văn bản chính, nhằm hình thành và luyện tập sáu phương thức tạo lập văn
bản là: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh, hành chính. Mỗi kiểu
văn bản lại được chia thành các loại nhỏ. Ví dụ: Văn nghị luận gồm nghị luận
xã hội và nghị luận văn học. Những vấn đề xã hội được đưa ra bình luận
thường xoay quanh chủ đề luân lí, đạo đức (công cha nghĩa mẹ, tình nghĩa anh
em, tình cảm giai cấp, dân tộc, tầm quan trọng của việc học tập và tu
dưỡng...). Phổ biến hơn cả là nghị luận văn học (chứng minh, phân tích, bình
luận, bình giảng... một bài văn, bài thơ cụ thể nào đó). Muốn đáp ứng được
yêu cầu của bài viết, chúng ta phải nắm vững lí thuyết chung về phương pháp
thiết lập văn bản và lí thuyết riêng của từng kiểu bài.
Muốn làm được một bài văn đạt yêu cầu, chúng ta phải thực hiện đủ ba
bước: Phân tích đề, lập dàn ý và tạo văn bản.
Thông thường, một đề văn nghị luận dù bất cứ dưới dạng nào cũng chứa
đựng hai thông báo : thao tác nghị luận chính cần vận dụng (kiểu bài) và
phạm vi nội dung kiến thức cần nghị luận. Kết hợp hai thông báo này, chúng
ta sẽ tìm ra cách giải quyết một đề bài cụ thể.
Ngay từ công việc đầu tiên là phân tích để thì tính chính xác đã được đặt
lên hàng đầu. Xác định yêu cầu đúng (yêu cầu nội dung, yêu cầu hình thức),
chúng ta sẽ làm bàì đúng, xác định sai sẽ dẫn đến lạc đề.
Tiếp sau khâu phân tích đề là khâu lập dàn ý. Dàn ý được coi như cái sườn,
cái khung của bài viết. Cấu trúc chung của dàn ý gồm ba phần: Mở bài, Thân
bài, Kết bài. Phần Mở bài gồm : Giới thiệu vài nét về xuất xứ của vấn đề, nêu

44