Page 193 - Những bài Làm Văn 12
P. 193
lại những kỉ niệm sâu nặng đầy tình nghĩa trong những năm kháng chiến; xen
với những hình ảnh lung linh của hồi tưởng là những chiêm nghiệm, đúc kết
trong giọng thơ trầm lắng.
Bắt đầu là khung cảnh và con người Tây Bắc nay đã đổi thay:
Trên Tây Bắc! ôi mười năm Tây Bắc
Xứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùng
Nơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đất
Nay dạt dào đã chỉn trái đầu xuân.
ở khổ thơ này, các hình ảnh cũ và mớitỉan xen vừa rất sáng tạo, vừa giàu
ý nghĩa. Nghĩ về Tây Bắc, những kỉ niệm vui buồn về cảnh vật và con người
cứ lớp lớp hiện lên trong tâm tưởng nhà thơ. Sau mười năm xa cách, xưa Ndi
máu rỏ tâm hồn ta thấm đất, Nay dạt dào đã chín trái đầu xuân. Tất cả những
điều đó tạo nên nền tảng vững chắc cho đời sống tinh thần, đời sống tình
cảm phong phú của con người. Cao hơn thế, nó trở thành ngọn lửa soi đường
dẫn lối:
ơi kháng chiến! Mười năm qua như ngọn lũa
Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường.
Con đã đi nhưng con cần vượt nữa
Cho con về gặp lại Mẹ yêu thương.
Trong suy nghĩ của nhà thơ, đến với Tây Bắc là đến với vùng đất thân
thuộc của tâm hồn mình, là làm cuộc hành trình về với Mẹ nhân dân - Mẹ Tổ
quốc yêu thương.
Chế Lan Viên khái quát hành trình trở về với nhân dân bằng những hình
ảnh so sánh vừa hiện thực vừa trữ tình, thể hiện độ sâu của cảm xúc và độ
cao của sáng tạo nghệ thuật:
Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa,
Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa
Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa.
Để nói lên ý nghĩa sầu xa, niềm hạnh phúc lớn lao của việc trở về với
nhân dân, tác giả đã sử dụng một loạt hình ảnh so sánh để khơi sâu, mở
rộng thêm ý nghĩa của sự việc, sự vật. Nhà thơ nhận thức được rằng văn
nghệ sĩ về với nhân dân là điều hết sức tự nhiên, phù hợp với quy luật như
192