Page 124 - Những bài Làm Văn 12

nghĩa, là mục đích vươn lân, đạt tới những giá trị Chân, Thiện, Mĩ của con
người. Một nhà văn xưa đã nói: Vãn học giúp người ta làm lành, lánh dữ. Bởi
thế nên các tác phẩm xứng đáng gọi là văn chương có tác động mạnh mẽ tới
tâm tư, tình cảm người đọc, giúp người đọc có được một thế giới quan và nhân
sinh quan đúng đắn.
Đặc điểm của văn học là thông qua các sự kiện, hình tượng trong tác phẩm
để kích thích người đọc về mặt tình cảm, buộc họ phải bày tỏ thái độ và suy
nghĩ của mình về nội dung nghệ thuật của tác phẩm và những vấn đề có tính
chất xã hội, tính chất triết lí mà tác giả đặt ra. Trong những năm 30, 40 của
thế kỉ XX, các nhà văn hiện thực phê phán đã lên tiếng tố cáo xã hội thực dân
phong kiến đẩy con người vào cuộc sống cùng khổ, bế tắc, vào thân phận nô
lệ. Ngô Tất Tố đã vẽ nên bức tranh ảm đạm, thê lương của nông thôn Việt
Nam trong mùa sưu thuế: phản ánh số phận đen tối, thảm thương của người
nghèo. Nam Cao đau xót, phẫn uất trước tĩiực trạng xã hội đầy rẫy bất công,
vô nhân đạo đã giết chết phần tốt đẹp trong con người, tước đoạt quyền làm
người của kẻ bị-áp bức. Tiểu thuyết Tắt đèn, truyện ngắn Chí Phèo, tiểu
thuyết Bước đường cùng... như những tiếng chuông cảnh tỉnh kêu gọi mọi
người hãy cứu lấy nhân tính đang bị giai cấp thống trị tước đoạt và chà đạp
trắng trợn. Tinh thần nhân đạo của các tác giả còn thể hiện ở việc miêu tả
con người với những khát vọng đổi đời, với tinh thần dũng cảm đấu tranh để
khẳng định bản lĩnh, phẩm giá và lí tưởng sống của mình.
Đọc những tác phẩm văn chương đích thực, người đọc dần dần nhận thức
và xác định được hướng đi đúng đắn cho mình. Văn học định hướng cho cá
nhân những điều kiện cần thiết để tiến tới hoàn thiện nhân cách. Lẽ ghét
thương của ông Ngư trong Ngư Tiều y thuật vấn đáp của Nguyễn Đình Chiểu
thể hiện bản chất của tầng lớp sĩ phu; Bởi chưng hay ghét cũng là hay thương.
Quan niệm đạo đức của nhà thơ mù yêu nước tiêu biểu cho quan niệm đạo
đức của phần lớn nhân dân Nam Bộ thế kỉ XIX:

Trai thời trung hiếu làm đầu,
Gái thời tiết hạnh làm câu trau mình.
(Lục Văn Tiên)
Khí phách hiên ngang của người anh hùng Từ Hải; đức hi sinh đáng ca ngợi
của Thuý Kiều trong Truyện Kiều của đại thi hồo Nguyễn Du; nhân cách cao
thượng của nhân vật Huấn Cao trong kiệt tác Chữ người tử tù của nhà văn

123