Page 428 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

kiến ‘ mọi phẩm chât của đức hanh là ở trong hành động” là hoàn toàn đúng
đắn.
Trong mối quan hệ với hành động, đức hạnh là cội nguồn tạo ra hành động.
Ngược lại, hành động la biểu hiện cụ thể của đức hạnh. Chẳng hạn như, khi
nhặt được của rơi, một con người đức hạnh thực sự là phải hành động theo cách
mang trả lại của rơi đó. Nếu không hành động “trả lại” thì người đó không được
xem là đức hạnh.
Như thế, hành động chính !à thưởc đo phẩm giá đạo đức của con người.
Trong cuộc đời có rất nhiéu người nói rất hay về đức hạnh và thậm chi có cá
những người tự nhận mình là người đức hạnh, nhưng thực tế nhiều khi không
phải. Muốn biết người ta có đức hạnh hay không thì chúng ta phải kiểm chứng
họ bằng hành động cụ thể.

Để hành động, con người ta cẩn biết vi sao mình hành động. Thê nhưng,
cách thức hành dộng và mục đích hành động cùa con người đều do đức hạnh
chi phối. Chẳng hạn, một cụ già hoặc một em bé bị ngã, ta giúp iiàng dậy bởi
“đức hạnh” bảo ta ràng đo là những con người yếu đuối cần giúp đỡ. Hành động
trợ giúp ấy là hành đỏng tốt, đáng làm. Hay khi nhìn thây một tên cướp đang
cướp tài sản của một ai đó, chúng ta cần phải hành động (như tấn công bắt giữ
tên cưốp, gọi điện báo cho công an,...) vì hành vi cướp bóc là trái đạo lí, vi phạm
pháp luật.
Đức hạnh bẩm sinh vốn có trong con người. Nhưng nếu khống có ý thức
duy trì, tu dưỡng thì đức hạnh sẽ sóm bị mai một, cải xấu, cái ác sẽ có cơ hội
xâm lấn.
Con người có thể vun đắp đúc hạnh bằng cách noi theo những gương tốt
của ông bà tiên tố' qua sách báo (chẳng hạn truyền thống yêu nước chống
ngoại xâm, truyền thống nhân ái,...), học đức hạnh trong đời sống thường nhật,
trong quan hệ ứng xứ ván ìioá vciị bạn bè. Tri thức con người càng phát triển thì
đạo đức của con người cũng phát triển tương ứng. Đức hạnh đòi hỏi Eự cân đối
về mọi mặt trong đời sống tâm hỗn. Nếu phát triển lệch lạc thì những tri thức,
những thành tựu khoa học tự nhiên có được có thể trở thành môi hiểm nguy đe
doạ chính sự sống của con người. Việc tìm ra nguyên tử chẳng hạn là để phục
vụ đời sống con người, nhưng những kẻ xấu lại chế bom nguyên tử để hủy diệt
sự sống. Hành động đó, những con người đức hạn cần phải tránh xa.

Mọi biểu hiện của đức hạnh đều được thõng qua con đường hành động. Chỉ
có hành đông mới mang lại giá trị đích thực cho con người. Nói cách khác, thước
đo đức hạnh của con người là hành động. Do vậy, việc tu dưỡng bản thân cần
phải có sự điều chỉnh phù hợp giữa trau dồl ơức hạnh và hành động. Học phải đi

427