Page 163 - Năng Cao Năng Lực Cạnh Tranh

Tranh chấp thương mại quốc tế… đến doanh nghiệp Việt Nam 163

nhưng không nhất thiết phải có trình độ ph|t triển tương
đương với quốc gia có nền kinh tế phi thị trường có mặt h{ng
đang bị điều tra. Có thể thấy rằng, những quy định n{y kh|
chung chung, do vậy trên thực tế việc lựa chọn nước thay thế
có thể có phần n{o mang tính chủ quan, cộng với việc lựa
chọn gi| thay thế (cũng có thể phần n{o mang tính chủ quan)
sẽ ảnh hưởng đ|ng kể đến kết quả tính biên độ ph| gi|.

Cho đến nay, rất nhiều doanh nghiệp của Việt Nam đ~ v{
đang phải chịu nhiều thiệt thòi trong c|c cuộc điều tra chống
b|n ph| gi| vì to{n bộ số liệu về gi| cả v{ chi phí sản xuất tại
Việt Nam đều bị cơ quan điều tra của nước nhập khẩu từ chối
xem xét. Chẳng hạn, trong vụ kiện b|n ph| gi| philê c| tra và
cá basa từ Việt Nam v{o Hoa Kỳ kết thúc th|ng 7 năm 2003,

Việt Nam bị coi l{ nước có nền kinh tế phi thị trường v{
Bangladesh được chọn l{ nước thay thế. Quyết định |p thuế
được đưa ra sau khi DOC tính to|n c|c sản phẩm philê của
Việt Nam sẽ có gi| th{nh bao nhiêu, nếu c| nguyên liệu được
nuôi ở một trang trại vùng Kishoregonj của Bangladesh, sử
dụng nguồn nước mua ở Ấn Độ, vận chuyển bằng xe tải của
Bangladesh với chi phí lao động m{ cơ quan n{y cho l{ phổ
biến ở Việt Nam căn cứ v{o thu nhập bình qu}n đầu người
lúc đó. Trong khi đó, đại đa số c|c nh{ sản xuất, xuất khẩu
philê cá tra và cá basa của Việt Nam đều |p dụng quy trình
sản xuất khép kín từ kh}u ươm giống, nuôi c|, chế biến đến

xuất khẩu, dẫn đến gi| th{nh philê c| rất thấp. Tuy nhiên, yếu
tố n{y đ~ không được DOC xem xét trong qu| trình điều tra.

Như vậy, địa vị nền kinh tế phi thị trường của một quốc
gia chắc chắn sẽ mang lại nhiều bất lợi cho c|c nh{ xuất khẩu
của quốc gia đó. Tuy nhiên, một quốc gia bị coi l{ có nền kinh
tế phi thị trường không có nghĩa l{ tất cả c|c khu vực kinh tế

hay tất cả c|c vùng đều “phi thị trường”. Điều n{y có nghĩa l{,
dù cho nước xuất khẩu bị coi l{ nước có nền kinh tế phi thị