Page 47 - Một Số Phong Tục Tập Quán

được gả bán. Cho nên những người ấy phải có giá
để thách cưới. Chàng trai nào ít học, không khéo
tay, thiếu siêng năng thì không thể thách cưới
cao được. Chính vì vậy, ngưòi con trai phải biết
tu thân. Nếu không họ chẳng có chút giá trị gì
khi cưới hỏi. Ngưòi Jrai quan niệm con gái bao
giò cũng là chủ gia đình nên việc học không có gì
quan trọng.
Trong gia đình Jrai, lao động được phân theo
giới tính, nhưng bao giò con gái cũng nhẹ nhàng
hđn, liên quan nhiều đến bếp núc. Mọi việc tiêu
pha chi dùng trong gia đình đều do người vỢ quyết
định. Việc dựng vỢ chồng cho con cái thì cả hai bô"
mẹ cùng bàn bạc và ra quyết định.
Trường hỢp con trai đi lấy vỢ làng khác, tức là
ở rể ỏ làng khác thì người mẹ thường lo lắng và
không quên nhắn nhủ con trai tìm một gia đình
nào đó cùng họ với mình để ngă tơ-lơi công (kết
thâm giao) để tạo lập một mốì quan hệ thân
thiện giông như dòng họ bên mẹ. Như thế, mốì
dây tình cảm liên hệ với họ mẹ cứ bện chặt không
bao giò dứt.

Chế độ mẫu quyền Jrai mang tính thân thiện,
có những độ mềm dẻo nhất định và có những điều
chỉnh cần thiết để nó không cản trỏ, không làm
phương hại đến sự phát triển của mỗi thành viên
trong cộng đồng Jrai. Chính vì thế, những quy ưóc,
những định thức của chê độ mẫu quyền được người
Jrai từ thê hệ này đến thê hệ khác lưu giữ một
cách tự nhiên, tự nguyện. Tìm hiểu chế độ mẫu
quyền của người Jrai tức là đến với một nét văn

46