Page 51 - Một Số Phong Tục Tập Quán

ngưòi Jrai không để trong nhà. Ngưòi làng chọn
một khu đất cao ráo, an ninh tương đôl đảm bảo
làm chỗ cho mọi gia đình đặt kho. Kho thóc làm
như một nếp sàn nhỏ. Người Jrai kiêng kỵ người
vừa đưa tang đi dưới gầm kho hoặc vào kho lấy
thóc. Họ quan niệm: thóc cũng có hồn, không được
để hồn thóc sỢ hãi, dơ bẩn. Kho thóc nhà nào nhà
ấy sử dụng, không cần phong khóa mà chẳng ai lấy
của ai. Người Jrai ăn hai bữa: bữa sáng và bữa tốĩ.
Người Jrai có quan niệm "tử bất kỳ", người sang
thế giới bên kia không thể bị đói, nên mở mắt là
dùng bữa. Đến bữa ăn, người mẹ già hoặc chị cả
chia cơm và đồ ăn theo từng mâm cho từng tiểu gia
đình. Thường là người già và trẻ nhỏ được ưu tiên
hơn. Khi ăn mỗi người được chia một tô (bát) thức
ăn. Tô của người nào người ấy dùng. Dù đông
người đến đâu nhưng không bao giờ lẫn tô. Còn
cơm dùng chung trong một cái nồi lốn.
Người Jrai xưa thường sử dụng gạo dẻo (một
giốhg gạo tẻ trồng trên rẫy). Giông lúa trồng 3
tháng gọi là bờ-la. Dài ngày hơn có giốhg mơ-chinh,
a-nhé, cham, nha-rơ. Có loại hạt tròn, có loại hạt
dài nhưng đặc điểm chung là rất dẻo, khi nắm lại
thì dính bết vào nhau. Những người đã từng được
ăn cơm nấu từ loại lúa này thì ấn tượng thơm,
ngọt, đậm đà không bao giò phai. Người Jrai coi
những hạt gạo này là ia tơ-sau ơi a-dai (sữa ông
tròi). Một điểu rất đáng tiếc là giốhg lúa này bây
giò hiếm thấy.
Nhà dài thường có 2 cầu thang: một ở hướng
Nam, một ở hướng Bắc. Hướng Nam người Jrai gọi

50