Page 45 - Một Số Phong Tục Tập Quán

dùng động tác bẻ cây để đánh dấu như là đã ký
vào biên bản. Trong trường hỢp nhà gái nghèo
không có điều kiện cưói chồng tức là không vượt
qua được sự thách cưói bên nhà trai, thì cô gái
chấp nhận cuộc sống ngã hơđú (làm dâu). Thường
thì cô gái nghèo về nhà chồng sinh sông 3 tói 5
năm sau đó mới được rước chồng con về nhà bô" mẹ
đẻ. Thòi gian ngă hơđú dài hay ngắn này phụ
thuộc vào tấm lòng bao dung và thương yêu của
người chồng và gia đình bên chồng. Trường hỢp gia
đình bên nhà trai không sinh được con gái thì
người con dâu ở vĩnh viễn bên nhà chồng.
Sau lễ cưới, người đàn ông Jrai về ở bên nhà vỢ
và ở suốt đòi không có niên hạn ở rể. Anh ta xem
như đã được gả bán và là người nhà vỢ rồi. Trong
khi đó cũng ở Tây Nguyên thòi gian ở rể của các
chàng rể Ba-na thường chỉ khoảng 3 năm. Gia
đình Jrai rất yêu rê không bao giò coi thường
chàng rể nhất là những chàng rể siêng năng, tài
giỏi. Nhiều chàng rể được gia đình nhà vỢ tin cậy
hỏi ý kiến khi quyết định một công việc quan
trọng. Theo phong tục Jrai, người chồng khi chết
được làm ma và chôn cất bên nhà vỢ, không có
chuyện "lá rụng về cội" như người Chăm.

Gia đình Jrai rất ít có trường hỢp ly hôn. Nếu
như người vỢ chủ động ly hôn thì phải đền cho
người chồng một chút tài sản. Sự đền bù này nhiều
khi chỉ mang tính tượng trưng mà thôi. Trong khi
đó, người chồng nào chủ động ly hôn thì phải đền
cho người vỢ rất nặng và còn phải đền cho cả con

44