Page 276 - Máy Và Thiết Bị Lạnh

Các chất tải lạnh lỏng như nước muối NaCl, CaCl2 cũng cđ tính ăn mòn mạnh
đặc biệt đói với các vật liệu bằng sắt và thép như thành bể, dàn ống, cánh khuấy. Để
hạn chế tính ăn mòn của nước muối có thể dùng các chất ức chế có thành phẩn crôm
và hòa trộn thêm với các phụ gia để đưa độ pH của dung dịch về độ trung hòa
pH = 7.
Các thiết bị có tiếp xúc trực tiếp với chất tải lạnh lỏng là muối Clo, nhất thiết không
được chế tạo bằng nhôm và các loại thép hợp kim cao như thép hợp kim crôm - niken.
Các môi chất lạnh freôn không tác dụng với các kim loại chế tạo máy, kể cả kim
loại đen và kim loại màu.
ớ nhiệt độ thấp, tính ăn mòn hóa học giảm đi nhưng các tính chất khác vể sức
bển của kim loại cần phải được đặc biệt lưu ý, nhất là ở các nhiệt độ dưới -40°c.
Khi nhiệt độ xuống thấp, độ bền kéo của kim loại tăng nhưng khả năng giãn nở và
độ bền dai va đập giảm đáng kể. Thép trở nên giòn rất nhanh khi nhiệt độ giảm,
nhưng đỗng và nhôm lại không bị giòn.
Bảng 11.2 giới thiệu giới hạn nhiệt độ sử dụng của một số vật liệu kim loại.
' i
11.1.2. Vật liệu phi kim loại
Các vật liệu phi kim loại thưòng dùng trong kỹ thuật lạnh chủ yếu là cao su,
chất dẻo, amiăng, nhựa nhân tạo, thủy tinh hữu cơ và gốm. Các chất này chủ yếu
dùng làm chất cách điện,' cách nhiệt hay đệm kín. Thủy tinh còn dùng làm kính quan
sát, chất dẻo dùng làm gioăng và màng. Vật liệu cách điện động cơ cđ thể ở dạng sơn
hay tấm, bản. Phổ biến và rất quan trọng là các vật liệu cách nhiệt phi kim loại.
Để sử dụng được vào các mục đích trên, các vật liệu phi kim loại phải có các
tính chất cơ, lý, hđa học và nhiệt - vật lý phù hợp.

Các vật liệu hữu cơ thường dùng làm gioăng đệm hoặc vật cách điện có thể bị
trương phổng hay hòa tan trong các freôn.

Các freôn R22, R12, R13, R114, RI 15... không làm trương phổng các vật liệu chất
dẻo và cao su tự nhiên như R ll hay R21 thế nhưng hỗn hợp dầu bôi trơn và freôn
lại làm tăng ảnh hưởng và phản ứng của íreôn với các chất hữu cơ đàn hổi đđ.
Các vật liệu phi kim loại vô cơ về cơ bản không tác dụng với các chất lạnh. Các
chất vô cơ tự nhiên như thủy tinh, gốm hoặc amiăng thường được trộn với các chất
đàn hổi để làm đệm kín.
Các tạp chất có thể tạo thành trong quá trình làm việc của môi chất lạnh như
ẩm, dầu bôi trơn, không khí và các loại bụi bẩn cặn xỉ... lại có thể phản ứng với nhau
tạo ra các hóa chất ăn mòn kim loại, vì vậy trong các hệ thống lạnh, nhất là các hệ
thống với máy nén kín, việc làm sạch hệ thống là cực kỳ q^uan trọng.
Tùy theo từng loại, các vật liệu phi kim loại có các tính chất vật lý và cơ hỌc
phụ thuộc ít hay nhiều vào nhiệt độ.
Các tính chất của thủy tinh và gốm hầu như không phụ thuộc vào nhiệt độ.
Sự phụ thuộc nhiệt độ của các chất dẻo mềm, chất dẻo cứng và của chất đàn hồi
rất khác nhau.
ở nhiệt độ -20“C đến -30°c tính dẻo của vật liệu đã giảm đi nhiều và trở nên cứng
và giòn.

270