Page 281 - Máy Và Thiết Bị Lạnh

11.3.2. Phân loại vật liệu hút ẩm
Dựa trên nguyên lý hút ắm người ta phân các vật liệu hút ẩm thành 3 loại :

1. Các chất hấp phụ ẩm
Đó là các chất rán hút ẩm theo nguyên lý liên kết cơ học và được gọi là các chất
hấp phụ (hay hấp thụ rán) như silicagen SÌO2, đất sét hoạt tính AI2O3, zeôlít (silicát
nhôm, kali, natri và canxi).
Các chất hấp phụ có thể dùng để hút ẩm cho tất cả các loại môi chất lạnh và
cd thể đặt ở đường lỏng và đường hơi của hệ thống.
2. Các chất hấp thụ ẩm

Các chất này cd liên kết htía học với hơi nước trong hệ thống tạo ra các tinh thể
ngậm nước hoặc các hyđrat. Quá trình đó gọi là quá trình hấp thụ. Các chất thuộc
nhóm này hay gặp là sunphát canxi CaSO^, Clorua canxi CaCl2 và perelorat manhê
Mg(C104)2 .
3. Các chất hút ẩm qua phản ứng hóa học
Các chất như ôxyt canxi CaO (vôi sống), Ôxyt bari BaO, pentôxit phôtpho P2O5
sẽ ctí tác dụng htía học với nước trong hệ thống lạnh để tạo thành các chất mới.

11.3.3. Các vật liệu hút ẩm thường dùng

1. Zeôlit
Zeôlit dùng trong hệ thống lạnh ctí công thức N aj2(A102)j2(Si02)j2) ký hiệu là 4A
hay A4 dùng cho môi chất freôn R I2 và R22. Hiện nay người ta có thể chế tạo được
các loại zeôlit ctí diện tích bể m ặt lớn đến 800m^/g với kích thước lổ Â.
Zeôlít ctí khả năng hấp phụ ẩm rất tốt và ít chịu ảnh hưởng của nhiệt độ, vì vậy
nó được dùng nhiều để hút ẩm trong các hệ thống lạnh freôn. Khả năng hấp phụ của
ntí lớn gấp 5 lần của silicagen. Các phin sấy zeôlit ctí thể đặt ngay cạnh máy nén,
dàn ngưng hay bình chứa cao áp mà không sợ nhiệt độ cao.
Vể nguyên tắc, khi đã bão hòa zeôlit ctí thể được tái sinh phục hồi khả năng hút
ẩm bằng cách gia nhiệt tới nhiệt độ 450 - 500°c. Tuy nhiên, thực tế là các zeôlit đã
làm việc trong hệ thống lạnh thường đã bị nhiễm bắn và dầu nên việc tái sinh là ít
hiệu quả. Vì vậy, ntíi chung không nên tái sinh phin sấy cũ m à nên thay mới khi cần,
2. Silicagel

Cùng với zeôlit, silicagen là chất rán hấp phụ ẩm có thể dùng cho các hệ thống
lạnh íreôn. Silicagen là SÌO2 ở dạng xốp không định hình, kích thước lỗ không cố định,
diện tích riêng bề m ặt khoảng 500 m^/g. ‘
Khả năng hấp phụ của silicagen giảm ngay từ khi nhiệt độ tăng đến 40 - 50°c,
vì thế không bố trí phin sấy silicagel gần các thiết bị ctí nhiệt độ cao như máy nén,
dàn ngưng hay bình chứa cao áp. Khả năng hấp phụ của silicagen ctí thể được tái sinh
nếu sấy nó ở nhiệt độ 120 đến 200°c trong vòng 12 giờ. Tuy vậy, cũng như đối với
zeôlit, hiệu quả tái sinh silicagel rất hạn chế, nên thay phin sấy mới khi cần thiết.
3. Các chất hút ẩm khác
Đất sét hoạt tính cũng có cấu trúc tương tự, ctí khả năng hút ẩm và các loại
axít, bazơ. Hiện nay người ta đang nghiên cứu để sử dụng đất sét hoạt tính làm chất
chống ẩm trong hệ thống lạnh.

275