Page 56 - Huế Trong Tôi

quân sự, Phạm Thận Duật đã thực sự trở thành một nhân
vật chủ chiến quan trọng của triều Nguyễn lúc đó.
Đầu tháng 7-1885, tướng giặc De Courcy đưa quân từ
Hà Nội vào Huế với nhiệm vụ bóp chết phái kháng chiến
trong triều đmh. Không chịu ngồi im đê’ rồi cuối cùng sa
vào nanh vuốt kẻ thù, phái chủ chiến do Tôn Thâ't Thuyêt
đứng đầu đã bâ't ngờ nổ súng tâh công các căn cứ chiếm
đóng của Pháp tại Huế vào nửa đêm và sáng ngày 5-7-
1885. Cuộc tập kích có làm cho Pháp hoang mang và gây
cho chúng một số tổn thâ't, rứiưng ngay sau đó chúng đã

phản công lại, cho quân đội vượt sông Hương tràn vào
chiếm Kinh thành. Tôn Thâ't Thuyết rước vua Hàm Nghi
chạy ra phía Bắc và Phạm Thận Duật đã có mặt trong
hàng ngũ. Từ căn cứ Tân Sở (Quảng Trị), Chiêu Cần Vương
được phát đi ngày 13-7-1885 kêu gọi văn thân, sĩ phu và
nhân dân cả nước một lòng giúp vua đánh giặc Pháp cứu
nước. Trong việc hình thành bài Chiếu Cần Vương nhâ't
định phải có sự đóng góp của Phạm Thận Duật với tư
cách cố mệnh đại thần, nhân vật chủ chốt của Viện Cơ
mật là một nhà thơ văn nổi tiếng.

Chiêu Cần Vương đã làm dấy lên một cao trào yêu
nước chống Pháp trong cả nước. Văn thân, sĩ phu các địa
phương nhiệt liệt hưởng ứng lòi kêu gọi của vị vua trẻ
tuổi có tũih thễín yêu nước chống Pháp, đã sôi nổi giương
cao cờ khởi nghĩa, tích cực chuẩn bị lực lượng chờ tiêu
diệt giặc khi chúng xâm phạm tới quê hương.
Trước sự lùng sục ráo riết của quân Pháp cố tình bắt
sống vua Hàm Nghi là linh hổn của kháng chiến, xa giá

54