Page 208 - Huế Trong Tôi

NGÀY XUÂN ĐỌC MẤY VẦN THƠ YÊU Nước

CỦA TÔN THẤT THUYẾT

Tôn Thâ't Thuyết (1835 -1914) là tướng võ, không phải
tướng văn, nhưng cũng là người có được tu dưỡng về văn
học. Thòi trẻ ông đỗ tú tài, vì là người hoàng tộc nên được
bổ làm quan, năm 24 tuổi đã thăng Án sát Hải Dưong,
năm sau đổi sang làm Tán tương quân vụ dưới quyền

Hoàng Kế Viêm, dẹp giặc Tàu quây nhiễu mạn Tuyên
Quang, Thái Nguyên, có công đánh bật thổ phi ra ngoài
biên giới. Năm 38 tuổi, ông phôi hợp với quân cờ đen của
Lưu Vĩnh Phúc, bây giờ đã nhận chức quan triều Nguyễn,
giết được tên Phó tướng Pháp là Banni (Balny) ở đền Voi
Phục (1873) gần Cầu Giấy, Hà Nội. Sau chiến thắng này,

ông được thăng Tổng đốc Ninh Thái (Bắc Nữữi - Thái
Nguyên), rồi được triệu về kừih làm Thượng thư Bộ Binh,
sung Viện Cơ mật. Khi Tự Đức mất (1883), ông là một
trong ba người được cử làm phụ chírửì cho Dục Đức mới
lên ngôi (hai người kia là Trần Tiễn Thành và Nguyễn Văn
Tường). Sau Hàng ước năm Quý Mùi (1883) - Pháp gọi là
Hàng ước Harmand - chịu nhận sự đô hộ của Pháp, triều
đình chia làm hai phe: phe đầu hàng gồm phần lớn người

207