Page 7 - Hai Bà Trưng

Làng Việt Nam xưa có tục kết ngãi (kết nghĩa)
làng anh, làng em. Đồng Nhân cũng vậy, Đồng Nhân
kết ngãi với Phụng Công, cách xa 12km (xưa thuộc Bắc
Ninh) vối cả Hạ Lôi (Vĩnh Phú), Hát Môn (Hà Tây) đi
lại phải một ngày đưòng. Lý do kết nghĩa: cả bốn làng
cùng thò Hai Bà Trưng.
Tương truyền: Hạ Lôi là quê hương. Hát Môn là nơi
tụ nghĩa, tế cờ, truyền hịch. Phụng Công là nơi đóng
quân một thời gian và khi 100 dân Đồng Nhân rước
tưỢng đá vào bãi thì tình cờ có 38 người dân Phụng Công
phường chợ đi qua, liền xúm vào giúp sức, sau đó Phụng
Công cũng lập đền thờ Hai Bà. Hàng năm, cứ ngày 5
tháng 2 có 100 nam, nữ Phụng Công sang dự lễ tế bên
Đồng Nhân, mồng 7 mới về. Ngược lại, ngày 9 tháng 4,
năm nữ Đồng Nhân lại sang dự lễ hội bên Phụng Công,
dân 2 làng tiếp đón nhau ân cần, chu đáo. Hát Môn và
Hạ Lôi cũng đi lại thần thiết với dân làng Đồng Nhân.
Phong tục đẹp này xoay quanh hai vỊ nữ anh hùng. Đó là
hình ảnh đẹp tuyệt vời của lịch sử Việt Nam.
Các nữ tướng của Hai Bà Trưng cũng đều đưỢc
nhân dân thờ phụng và đều có thần tích ghi chép, tiểu
sử hành trạng. Lễ hội về các nữ tướng này nhiêu nơi
đã thành Hội lớn như các trường hỢp hội Hiền, hội
đền Nghè (nhiều nữa). Các vỊ nam tướng đa số trở
thành Thành Hoàng ở các làng. Tất cả những trường
hỢp này đều là hư cấu, là tưởng tượng cả hay sao? Có
thể là như thế, nhưng biết đâu cũng phải như cách
nhận định của Phạm Văn Đồng: "Dù có hư cấu đến

8