Page 260 - Diện Mạo Và Triển Vọng Của Xã Hội Tri Thức
P. 260
2. Đứng từ góc độ văn minh, chúng ta có thể nói đến
sự chuyển biến theo dòng lịch sử từ xã hội nông nghiệp lên
xã hội công nghiệp, đến xã hội hậu công nghiệp hay xã hội
thông tin, và tiếp đến sẽ là xã hội tri thức. Tuy nhiên, xã hội
tri thức là một kiểu xã hội khác biệt so vối các kiểu xã hội
trước đó. Nó không phải là một sự đặt tên của những thế hệ
sau dành cho một kiểu xã hội của thời quá khứ căn cứ vào
thực tê lịch sử khách quan. Mà nó là một mô hình xã hội
đang được chính những thế hệ sôhg trong đó xây dựng và
xác định các tính chất cho nó. Vì thế, trong khi người ta suy
từ nền kinh tế nông nghiệp để gọi xã hội của nó là xã hội
nông nghiệp, suy từ kinh tế công nghiệp để gọi xã hội của
nó là xã hội công nghiệp, thì đến xã hội tri thức, cộng đồng
quốc tế cho rằng không thể đơn giản suy từ kinh tế tri thức
để đặt tên cho xã hội tri thức, rằng chỉ riêng kinh tế tri thức
sẽ không làm nên xã hội tri thức. Với mục đích muôh xây
dựng một xã hội để cho nó có đưỢc những đặc tính ưu việt
tôi đa, cộng đồng quốc tế cho rằng xã hội tri thức cần nhiều
hơn nữa chứ không phải chỉ có kinh tế tri thức. Nó đòi hỏi
một xã hội tri thức trước hết phải đáp ứng đưỢc các quyền
cơ bản của con người. Vì nếu chỉ dựa vào kinh tế tri thức thì
xã hội đó sẽ không khác gì xã hội thông tin, một xã hội đang
bị phê phán là còn có nhiều khiếm khuyết đôl vối sự phát
triển bển vững của loài người. Như thế, xã hội tri thức vừa
là một kết quả khách quan của lịch sử, vừa là một ưóc vọng
nhân đạo và nhân quyền của con người.
3. Phát triển khoa học và công nghệ là một yêu cầu và
điều kiện chủ chốt để xây dựng xã hội tri thức. Tuy nhiên,
cần chú ý phát triển cân bằng giữa khoa học cơ bản với
262