Page 17 - Diện Mạo Và Triển Vọng Của Xã Hội Tri Thức
P. 17
công nghệ thông tin và truyền thông mới, tức là công nghệ
máy tính điện tử và kỹ thuật số, mà đỉnh cao là công nghệ
internet. Với các công nghệ thông tin và truyền thông mới
này, nhiều người đã nói đến một cuộc cách mạng thông tin
lần thứ năm do thời đại thông tin đem lại từ giữa thế kỷ XX,
sau bốn cuộc cách mạng đã diễn ra trong lịch sử nhân loại
với sự xuâ't hiện lần lượt của tiếng nói, chữ viết, kỹ thuật in
ấn, các thiết bị truyền thông bằng điện và điện tửh Song,
cũng có nhiều người (dưới sự tập hỢp của UNESCO) lại gọi
cuộc cách mạng của những công nghệ mối ngày nay là cuộc
cách mạng công nghiệp lần thứ ba, một cuộc cách mạng sô'
tạo ra những vật vô hỉnh và mạng liên kết toàn cầu, sau
cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất vối sự thay thê
của máy móc cho lao động chân tay, và cuộc cách mạng công
nghiệp lần thứ hai với việc phát triển công nghiệp dịch vụ^.
Có thể nói, dù được xác định bằng tên gọi là cuộc cách mạng
thông tin lần thứ năm hay cách mạng công nghiệp lần thứ
ba, thì trong suốt nửa thế kỷ qua, các công nghệ thông tin
và truyền thông mới vẫn đang phát huy sức mạnh của nó,
và ngày nay càng phát huy mạnh mẽ hơn bao giò hết.
Đứng từ góc độ khoa học và công nghệ, xã hội thông tin
được coi là một kiểu xã hội có các lĩnh vực hoạt động dựa
1. Xem Bùi Biên Hoà; “Toàn cầu hoá kinh tê dưới tác động của cuộc
cách mạng thông tin lần thứ năm”, in trong Những vấn đề của toàn cẩu
hoá kinh tê’(Nguyễn Văn Dân chủ biên), Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội,
2001, tr. 124 -158; Phạm Thị Ngọc Trầm: “Cách mạng thông tin - công
nghệ và nền văn minh”, www.chungta.com, ngày 12-12-2005.
2. Xem UNESCO; Towards Knowledge Societies, Tlđd, tr. 5, 18, 24,
27, 45.
17