Page 50 - Di Tích Lịch Sử
P. 50
sở cứu quốc từ trước, mặt khác lang đạo đã được giác ngộ quyết tâm đi theo cách mạng,
tích cực giúp đỡ tạo điểu kiện cho cán bộ gây dựng phong trào.
Nhận rõ vị chí chiến lược và những điểu kiện thuận lợi vê' chính trị, kinh tế của
Chiến khu Mường Khói, Ban Cán sự tỉnh đã chọn nơi đây làm chỗ dựa cho phong
trào cách mạng ở Hoà Bình, mở lớp huấn luyện quân sự cho 12 thanh niên Vụ Bản
và 40 thanh niên của 2 xã Hoài Ân và Hiếu nghĩa. Xứ uỷ Bắc Kì cũng quyết định
chon xóm Lọt làm địa điểm mở lớp huấn luyện quân sự. Đầu tháng 8/1945, có 26
cán bộ lãnh đạo nòng cốt của Xứ uỷ và các Hnh uỷ Sơn La, Hoà Bình, Hà Nam, Hà
Đông, Sơn Tây, Nam Định, Thái Bình, Ninh Bình, Hà Nội đã đến Mường Lọt tham
dự lớp tập huấn. Lớp tập huấn này có tên là “Trường Sơn du kích kháng Nhật học
hiệu”. Tại đây, đội tự vệ chiến đấu của tỉnh được thành lập và có nhiệm vụ bảo vệ
chiến khu cách mạng. Ngoài việc học tập chính trị và huấn luyện quân sự, đội tự vệ
chiến đấu của tỉnh còn phân nhau đi các xóm của 2 xã Hoài Ân và Hiếu Nghĩa để
tuyên truyền cách mạng.
Tháng 8/1945, tại Chiến khu Mường Khói, khi lệnh khởi nghĩa truyền tới thì cả
vùng sôi động hẳn lên. Quần chúng náo nức đón chờ giờ phút trọng đại. Tất cả sẵn
sàng lên đường giành chính quyển châu lị. Suốt đêm 19/8/1945 từ các xóm, quẩn
chúng đốt đuốc sáng rực, tập trung cùng các chiến sĩ tự vệ hát vang những bài ca cách
mạng. Trước khí thế cách mạng hào hùng của quần chúng ở chiến khu, bọn tay sai
chính quyển thực dân ở Hoài Ân và Hiếu Nghĩa đã hoảng sợ. Một số chức sắc đã tự
động đem lương thực, thực phẩm, đồng chiên nộp cho cách mạng. Ngày 20/8/1945,
đơn vị tự vệ chiến đấu và quần chúng từ Chiến khu Mường Khói phối hợp với các hội
cứu quốc, nhân dân thị trấn Vụ Bản tiến hành khởi nghĩa. Viên tri châu Quách Hàm
hoảng sợ đẩu hàng và giao nộp sổ sách, dấu ấn cho cách mạng. Với khí thế sục sôi của
ngọn lửa cách mạng, sáng 21/8/1945, gần 50 chiến sĩ tự vệ cùng hàng trăm quần chúng
cứu quốc của chiến khu Mường Khói và thị trấn Vụ Bản đã giương cao cờ đỏ sao vàng,
theo Đường 12A tiến ra thị xã Hoà Bình phối hợp cùng lực lượng của các Chiến khu
cách mạng Cao Phong - Thạch Yên, Tu Lý - Hiển Lương tiến đánh giành chính quyển
tỉnh lị vào ngày 23/8/1945.
Khu căn cứ Mường Khói được công nhậu là Di tích Lịch sử - Cách mạng Quốc
gia vào ngày 24/3/1993 theo Quyết định số 281QĐ/BT của Bộ Văn hoá - Thông tin.
Khu cán cứ cách mạng Mường Khói là điểm sinh hoạt văn hoá không thể thiếu
trong cuộc hành trình vê' nguồn khi đến thăm Hoà Bình, đồng thời là địa điểm giáo
dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Đến thăm di tích này, ta còn có thể thăm
quan các di tích quốc gia nổi tiếng khác của Hoà Bình tại huyện Lạc Sơn như Mái đá
làng Vành tại xóm vành, xã Yên Phú, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hoà Bình (được xếp hạng Di
tích Khảo cổ học cấp Quốc gia năm 2003); Hang Xóm Trại tại xã Tân Lập, huyện Lạc
Sơn, tỉnh Hoà Bình (được xếp hạng Di tích Khảo cổ học cấp Quốc gia năm 2001)...
Mdt »à t>í tícVi lỊcli svf - VẰM VioÁ việt
c 51 >